Themis, 1871 (2. évfolyam, 1-43. szám)
1871 / 5. szám - Jogeset. Felsőbánya városának a m. k. bányászati kincstár elleni szerződés teljesitési ügye [4. r.]
- 54 — kiszabni, a fclcbbviteli bíróság által eny hittethetik. Vaunak még számos kérdések melyek lényegesek az esküdtszéki intézménynek hazánkban való meghonosítására nézve. Mindezek tüzetes tárgyalásától azonban ez alkalommal annál inkább tartózkodnunk kell, miután különben sem szándékunk a jelenleg érvényben levő esküdtszéki szabályzat egyes pótjainak foltozgatását ajánlani. Nézetünk szerint ez nem vezetne semmi czélra; hanem igen is szükségesnek tartjuk, hogy minélelőbb a hivatott testületek tanácskozása alá bocsáttassák az oly rég igért büntető perrendtartási eljárás, mely mint mondatik, az esküdt széki intézményt a közönséges bűntettekre kiterjeszteni szándékszik. Jogeset. [Felsőbánya károsának a m. k. bányászati kincstár elleni szerződés teljesítési ü(jye.) Varga Vilmos tiszti főügyész ortól. y (Vége.) Közleményünkben az A) és B) alatti okmányokra gyakran történt hivatkozás miért is azokat függelékképen közzétenni szükségesnek tartjuk. Az A) alatti melléklet igy hangzik: Nos Sacratissimae Caesareae Regiaeque Maiestatis ad has superiores Elégni Hungáriáé partes delegata (iommissio, eiusdem(|iie Regia Camera Scepusiensis, damus pro memória: Quod posteaquam ex benigno altetitnlatae Snae Sacratissimae Caesareae Regiaeqne Maiestatis Domini Domiui Clementissimi mandato domnm monetariam et fodinas Nagy-Banyenses Cesareas visitassemus, ipsa rei eommoditate. et circumstantiis sic exigentibus, Oppidum quoque liberum Reginm FelsŐ-Banyense, adeoque fodinas ibidem existentes, et per dicti Oppidi Commnnitatefti cultas ingressi oculate perlustrassemus: in earnm cultura nonuullos errores et disordines inveuientes, pro eorum emendatione, eorrectione ac in debitum ordinem rednetione nihil commodius, et servitio Snae Sacratissimae Maiestatis uti et ipsius Oppidi bono utilius snpetebat, (juam ut certa dictarum fodinarum pars Fisco regío cederetur, et per hoc cultura earnm fodinarum in statum congraum florentemqne reduceretur. Quo ipso dietis Oppidanis Comissionaliter proposito, dato iisdem congrno ad deliberandum spatio, ad nos reduces cum sufficienti plenipotentia, eorundem Judex et nótárius ae reliqui complures ablegati reposuerunt: se se sumptibus per fiscura regium erogaudis nullo modo pares esse, adeoque quampiam suarum fodinarum partém fisco regio cedere non posse, — cum aliunde sat magnis innodatum esset Oppidum Felső-Bánya debitis ; quod si eadem per Fiscum regium exolverentur, et reliqua híc subinsertapuncta a c c e p t a r e ntur et eff e ctuarentur, dictas universas fodinas libentius se se totaliter in fiscum regium translaturos declarantnt; — quorum propositione et punctis Coinmissionaliter exauditis, simul et debita trutina et praevio diligeuti examine pensitatis: tandem communi orauium voto et calculo, usque, ad ulteriorem Suae Sacratissimae Maiestatis Domiui Domini nostri clementissimi ratificationem conclusum est, Primo: Quoniam fodinas suas, et siguanter Fudor, Leves, Tomoz et Vonth vocatas, aliasque universas et quocunque nomine vocitatas, hactenus nimimm per Communitatem dicti oppidi cultas, jure omnimodo, uti et UHU siivarum liberó, eum universis eo spectantibns instrumentis, molis contusoriis, et fornacibus nstorriis fisco Suae Sacratissimae Maiestatis Regio cedunt; e converso desiderant, ut imiversa et quaelibet debita, per Communitatem Oppidi regii, Felső-Bánya apud quoscunque contracta, et inexolute baerentia, se seqne in nni version ad llorcnos viginti quinque mille quadrigeutos el viginti rheuensea extendentia, Fiscus Regius adeoque I 'amera Scepusiensis plenarie. exolvat, ita ut eatenus antelatum Oppidum Felső-Bánya nullo nuquam tempore ab ullo creditorum impetatur. — Secundo: Ft atfuturis ex))ost semper temporibus tam a portionum, quam aliarum (ptarumcun(|uc coiitributionum et taxarum, tam orclinariarum, quam extraordinarum, oneribus dictum oppidum penitus eliberatum el exemptum sit. Tertio: Educillum omnis geueris potus, uti et macellum carnium habeat dictum oppidum, continuo pro se flueus et manens, ita ut nemini alteri praeterquam Communitati loci illius macellum et educillum habere, vei ibidem erigere licitum sit. — Quarto: Duae molae frumentítiae, item una officina ustoria, nec non molendinum unum contusorium — vulgo Stempel — pro usu eisudem Oppidi praecise mauebunt. — Quinto: Licebit Civibus toties dicti Oppidi Felső-Bánya in locis et moutibus proximis quaerere, inventasque excolere mineras, sine tamen praejudicio, jani cessarum Fisco regio fodinarum, adeoque Juris montani. Interea et de eo assecurantur quod in laboribus culturae fodinarum illias loci Caesarearum nulli alii, praeterquam Oppidi Felső-Bánya incolae applicabuntur, nec eousque donec sufficientcs illi faerint, extranei ad laborandum suscipientur. Dictis autem laboratoril)us Felső-Banyensibus nullatenus in annona, sed semper parata in pecunia merces laboris eorundem persolvetur. — Sexto: Praemissa universa et singula pej Suam Sacratissimam Maicstatem Diplomatice et privilegialiter ratificabuntur et roborabuntur. — Septimo; Ut a quaestura mercimoniali, ad instar liberarnm regiarumque Regní huius civitatum, mediam duntaxat trícesimam solvant et pendant iidem Oppidani Felső-Bányenses. Octavo tandem et ultimo: Ut praeattactarum fodinarum Felső Bányensium resignaüo, et pro parte Fiséi Regio apprehensio die prima mensis Jauuarii Anni affuturi 1690. indilate fiat. In quorum omnium maiusrobur bascenostras authenticas, dictis oppidi regii et liberi Felső-Bánycnsis Incolis extradedimus transactionales. Actum in Miszt-Tótbfalu die vigesima quinta üctobris Anni 1689. Sigefridus Cbristopborus Comes Breüner m. p. Paulus Mednyánszky m. p. Michael Fischer m. p. Ladislaus de Szentivány m. p. (Locus quatuor sigillorum.) A B) alatti melléklet igy hangzik: Nos Leopoldus Dei gratia electus Románomra Imperátor semper Augustus, ac Germaniae, Hungáriáé, Bohemiae, Dalmatiae, Cioatiae, Slavoniaeque etc. Rex, Archidux Austriae, Dux Burgundiáé, Brabantiae, Styriae, Carinthiae, Carnioliae, Marchio Moraviae, Dux Luxemburgae ac superioris et inferioris Silesiae, Wierthembergae et Thekae, Princeps Sveviae, Comes Habsburgi, Thyrolis, Terreti, Kyburgi et Groritiae etc Memóriáé Cominendamus tenoré praesentium significantes quibus expedit universis: Quod pro parte et in personis fidelium nostrorum prudentuin ac eircumspectorum Judicis caeterorumque juratorum Civium et Senatorum mi ér ipsius Communitatis Liberi Regiique Oppidi nostri Felső-Bányensis exhibitae sint nobis et praesentatae certae (juaedam Contractuales sive Transaetionalis Literae inter Caesareo-Regiam ad j>artes Regni nostri Hungáriáé superiores delegatam Commissionem Cameramque nostram Scepusiensem ab una, et annotatos Oppidanos Felső-Bányenses partibusab altere celebratae propriisque Fidelium nostrorum S)>ectal)ilis ac Magnifici Comitis Sigcfridi Obristopliori Breüner Caraerae nostrae Aulicae Vice Praesidio, intimique Consiliarii nostri veluti menrionatae Commissioiiis nostrae Praesidio. Magnificorum item Pauli Mednyánszky ('amerae nostrae llungaricae Consiliarii, et Michaelis Fischer alterius Camerae nostrae Sce])usiensis Administratoris, uti et egregii Ladislai de Szent-Ivány eiusdem Camerae Secretarii tanquam Deputatonim Syngrapbis et Sigillis roboratae, inque Possessione Miszt-Tótbfalu dicta, die vigesima quinta Octobris Anni proxime praeterlapis Miilesimi Sexcentesimi Oetuagesimi Noni emanatae, quibus mediantibus praefati quidem ()ppidani seu Incolae Felső-Bányenses universas fodinas suas quocuii(|ue nomine vocitatas jure omnimodo Fisco Maiestatis nostrae Regio cessisse; e converso autem idem Fiscus noster Regius, et consequenter praelibata Camera nostra Scepusienses universorum et quorumlibet debutorum per Communitatera saepefati ()ppidi nostri Regii Felső-Bánya qnalitercunque eontractornna se seque in universum ad Vigintiquinqne Mille Quadringentos et Viginti Florenos Rbeuenses extendentium plenariam exolntionem in se assumpsisse, ac insuper de nonnullisimmnnitatibns, exemptionibus et liberratibus dicto Oppidi Felső-Bánya imperriendis ad invicem trausegisse dignoscebantnr Tenoris infraseripti, Snplicatum itatjue exstitit Maiestati nostrae nominibus et in personis supradeclaratorum Judicis caeterorumque Juratorum Civium, et universorum Incolamm anterepetiti Regii (Oppidi nostri Felső-Bányensis debita cum instantia humillime, quateuus nos praetactas (Joutractuales seu Transactionales Literae alias jam etiam clementissime idque per modum Diplomatis et Privialegialiter per nos mediante altefata Camera nostra Aulica corroboratas, per expeditionem quoque Inclytae Cancellariae nostrae Regio Hungaricae Aulicae indentidem roborare, ratificare et. confirmare, ipsasque, et omnia ac singula in iisdem contenta ratasgratas et accepta habentes Literis nostris inseri et inseribi facere ; simulque facultatem Literas quascunque cera rubra sigillandi perpetuis semper temporibus duraturam ipsis Oppidanis Felső-Bányensibus, eorundemque posteris et successoribus, clementer concedere et elargiri dignaremur. — Quarum quidem Literarum Contractualium rrransactionalium tenor sequitur hunc in modum: (és tovább miként az A) alatti) Nos itaque hujusmodi humillima supplicatione suprare censitorum Judicis, et juratorum Civium, totiusque Communitatis saepefati Regii Oppidi nostri Felső-Bányensis nostraemodo quo sup-