Bél Mátyás: Sopron vármegye leírása II.; C sorozat 3. kötet - Sopron Város Történeti Forrásai (Sopron, 2006)

SOPRON VÁRMEGYE LEÍRÁSA

§• I. SZELESKUT, SEU BREITENBRUNN. Szeleskut, Germanis Breitenbrunn, nomen a fonte manauit: situs oppidi: ager vineaticus: et frumentarius. oppidi interna facies: Romanae antiqu tatis vestigium, Marsiglio obseruatum: SZELES-KUT, Germanice Breitenbrunn, a lato fonte, quem in medio habet oppidi, nomen manauit. Perennis est vberque scatebra, aquae limpidae et salubritatis eximiae. Haustus, haud profundior, quam qui manu prehendi possit. Totum fontem, lapis concludit, saxo vniformi operculatum. Itaque, oppido vbertim aquas suppeditat, siue ad culinam opus sit, siue ad potum. Riuus praeterea, qui ex fonte emanat, in lacunam colligitur, ne inutiliter diffluat. Ad meridiem [p. 132.] lacus Peiso ei subiacet, depressius multo, quam est positus, oppidi. In septemtrionem mons adsurgit Laitberg, cuius latera, vite obsita, ad oppidum vsque pertingunt, non minus adspectu iucundo, quam commodo incolarum. Vtrinque, ab oriente et occasu, habet agros, ex tenui cultu fertiles. Alioquin medio itinere, quo Pisonio, ad Semproniensesitur, oppidum consedit; hinc etiam, nunc meridiantibus, nunc pernoctantibus, viatoribus, diuersorio est. Aedes sacra, lacui propius accedit, turris contra, in foro, editiori loco, eminet. Domicilia pulchra serie ordinem seruant, structura neque vili, sed nec culta admodum. Subest ditioni Kis-Mdrtonensi. Ceteroquin, ad istud oppidum, atque vicum ei confinem, Winden, exstantia rudera Romani aggeris, vasti et eleuati adhuc

a) MARSIGLIVS obseruauit: Simplicis, inquit, figurae circumuallatio, medio milliari, a lacu Peisone distat, altiori adhuc aggere conspicua, quae nisi ex vna parte in angustius spatium coarctaretur, inconditum quoddam quadratum oblongum efficeret, cuius longitudinem DCC. latitudinem vero, MDL. passus, emetirentur. §• II. FEKETE-VAROS, SEU PURBACH Fekete-Varos, siue Purbach: quemadmodum positum sit? et iuteriora oppidi: incolarum ingenium, et occupatio: FEKETE VAROS, Germanis Pnrbach, propius Peisoni adsedit, extra illuuionum tamen pericula, atque iniurias; tametsi situm habeat humiliorem, quam S^eles Kut; at soli eadem, cum fertilitas est, tum adspectus. Murus, qui [p. 133.] oppidum ambit, crebris turribus instructus est, modici roboris, idemque quadrangula figura, pro oppidi habitu circumductus. Aedes sacra in medio insedit, elegantis fabricae, atque ornamentorum haud vilium. Reliqua aedificia structurae quidem sunt caementitiae; sed tot bellorum iniuriis, multum hinc inde luxata. Lingua vt in S-^eles Kut Germanica, dialecti potissimum, ex Styriaca, Austriacae. Incolarum ingenium ad humanitatem factum a) Operis Danubialis, Tomo II, De Antitjuitatibus Romanis militaribus mediterraneis Cis-Danubialibus p. 44. Tab. XVIII. Fig. II. vbi vestigium aggeris, magna adcuratione definitum, spectare possis.