Bél Mátyás: Sopron vármegye leírása I.; C sorozat 2. kötet - Sopron Város Történeti Forrásai (Sopron, 2001)
DÉRI BALÁZS: A szövegkiadás és fordítás elvei
Austriae, die 10"' a mensis Decembris. Anno Domini Millesimo Septingentesimo trigesimo quarto. Carolus Comes hudouicus de Battydn E/ias Vanyec^y §.X. Instauratoris Comiris Iohannis Eszterhazii. ad prouindaiium Ordines. gravis oratio. Audiuere ea, non auide minus quam reuerenter, prouinciales vniuersi. Tum vero laudatus saepius Comes Iohannes Es^terhd^y, vti inaugurationis cerimoniam, vti satisfaceret mandato sibi muneri, auspicato exordiretur, conficeretque, sollemnem hanc grauemque orationem habuit: Adiigimus tandem votorum apicem Inc/yti Comitatus huius Status et ordines, dum ea mihi hodie a sua Maiestate Sacratissima, Domino Domino nostro naturaliter c/ementissimo prouincia committitur, vt, cuius ab exteris oris et prouinciis felicem auidipraesto/abamur aduentum, eum nunc, Celsissimum quippe S. R. I. Pnncipem ANTONIVM ESZTERHAZY persona/iter, tanquam Supremum, Perpetuum ac Haereditarium Inclyti huius Comitatus Comitem, nomine regio, vt Comissarius Regius, statuam, et instal/em, demandatur.' 16 Sic nempe, maiorum aemula virtus gloriose coronatur, et qui /audabi/ibus antenatorum vestigiis inhaeret, ipsarum, atm virtutibus est haeres dignitatum; Sic fortes creantur fortibus, nec imbellem progenerant aquilae columbam. 17 [p. 31e] De cuius Celsitudine, siue ab antenatis, siue propria virtute comparata, innumerisque eorundem meritis id exigentibus, diuersis titulorum et officiorum muniis condecoratis, et cumulatis, ac tandem ad dignitatem Principatus euectis, pro Deo, Rege, Patria, sago et toga /audabi/iter gestis, si disserendum esset, non dies, sed annus requireretur. Ea tamen maxima aeternaque memona digna ce/eberrimae et antiquissimae fami/iae facinora, testantibus vetustissimis scriptorum monumentis, irrefragabilibusque archiuorum scriptis, sacris Imperatorum Dip/omatibus, non Regno, sed vniuerso, vt ita dicam, orbi notissima, et conspicua esse, nemo, vel minimus patriae filius inficias ibit, dum eadem annales enarrant regni, autores, historici disertissimi depraedicant, et ipsorum Incl. Comitatus Prothocollorum magnam constituantpartem. Eiceat meminisse magni sa/tem illius Regni Palatini, aureo fulgentis vel/ere NlCOLAI, qui iam ante seculum confirmante id ipsum dip/omate Regio pro se posterisque suis iure perpetuo adepto Supremi Comitis officio, huncce gubernauit Comitatum. Liceat nominare magni parentis magnum filium PAVLVM, atque Regni Palatinum, Aurei Ve/leris equitem, ac S. R. I. Principem, verum, et desideratissimum patriae patrem, cuius ve/ sola reminiscentia, in hodiernum vsque regnicolis so/atio est non postremo. Quantus hic nobilis gentis Hungaraeprotector, diuorum cultor, legum patriarum obseruator fuerit, eius certe memoria charactere indelibili omnium patriae fi/iorum cordibus, velut marmori insculpta, etiamnum viget, vigebitque perenne. Testatur hoc ipsa Inc/jti Comitatus huius vniuersitas, dum nomen PAVLI Principis, adperennaturam laudem, et recordationem, aureo
