Somogy megye múltjából - Levéltári évkönyv 7. (Kaposvár, 1976)

Bánkúti Imre: Iratok Károlyi Sándor első dunántúli hadjáratának történetéhez (1074. január-április)

Lébényszentmiklós, IJ04. január 26. Széchényi Pál kalocsai érsek, a császár békemegbízottjának levele II. Rákóczi Ferenc fejedelemhez a nemzetközi ügyekről, s igyekszik, rávenni a békekötésre. (Eredeti. OL G. 15. RSzL I. 1. Caps. B. Fasc. 26.) Celsissime Princeps Domine Patrone Colendissime. Salutem meaque sinceri devota obsequia. Quae circa acerbas Patriae nostrac injurias ab exteris illatas, et fcrendam tanto malo mcdelam, mihi commiscrit imperátor; ea jam Celsitudini vestrae utcunquc innotuisse, ac per Excellentiam Comitem Bercseny declarata fuisse cxistimo. Attamen ne cidcm quidipiam coelare, mihiquc rcscrvare videar, adjungo ipsius ab Imperatore ad me datac et missae commissionis exactam copiam: ex qua uberius perspectura est Celsitudo vestra, quid pctatur quid vero ego facturus sim, conatusque quois et quales adhibiturus, ab innato mihi vero hungarico animo, non una in occasione, ctiam furentibus Aulicis patcfacto, coliigere dignetur Celsitudo vestra. Videtur autem mihi dictare is ipse sangvis hungarus, esse nunc tempus acccptabiie, et restituendae Avitae libertatis, cum universal! tranquillitate, occasionem longe pracstanitissimam, quoniam Imperator non pacisci tantum, aut meliora policeri ac promittere; verum promissa ac pacta sua securitate et cautcla, ab ipsis Hungaris eligcnda; confirmare stabilircque paratus est, quod non tarn ex hac annexa copia, quam ex alys ejus dictis et scriptis perspicuum est. Hacc si rcspuimus, depopulatione Regni multoque sangvine ulterior stabit belli proisecutio: qua instar aleae volubilis, saepe prospéra initia lugubri compensât exitu. Unius enim Regis Galiae e vita decessus; unica adversus cum obtenta holandorum victoria; unica in Regno Neapoli vei alys mediterránéi portibus cienda nova factio; unica denique secreta politicorum machinatio, nonnc rerum istarum insigniter mutaret facicm? imo, ut extranea relinqvamus, apprime nota est Celsitudini vestrae plebis" Ungarae inconstantia, in obcdiendo durities, et publicae ac communis rei, dum privatae imhiat, neglectus. Ac, si haec omnia non me moverent, terrorét certe ab armis ac cacdibus, Divina ipsa Justitia, cui bella quidem juste suscopeta non displicent; eorum vero, rejecta quae affulget pacis occasione, prosecutionem, omnino reprobat: qvippe quae tamdiu solum justa ac Ücita sunt, quamdiu necessaria: ad repellcndam videlicet injuriam; non ad summcndam praevise vindictam. Quod, dum Celsitudini vestrae, cujus tarn clegantia tota Europa celebramus oencomia, cordi esse certo mihi persvadeo, eandem pracsentibus officiose aeque ac démisse hortor rogoque, ut his favere consilys, tentoque molimini ipse operám adhibere dignetur. Instituta autem cum praefato Excellentia Comité et Generali consultatione, arbitror hoc inchoari posise negotium, per aliquam regnicolarum diaetam, a Celsitudine ventra convocandam, cum enim Divina assistente dextcra, toto jam regno potiri Celsitudinis vestre armis concessum sit, omniumque Comitatuum ac Regnicolarum, demptis paucis rcfractarys, in unum coaluerint animi ac vota, non video, cur haec diéta in loco a Celsitudine vestra assignando ct praefigendo, quantotius cclebrari, ibidemque pro emolumento Patriae, comunibus votas dcsudari non possit; ea videlicet capesscndo consilia, quae inter tot vari os motus fluctuantem Libertatém nostram tandem aserant et stabiiiant. Caeterum a Celsitudine vestra enixe peto precorque ut, licet hactenus ejusdem gaudere notitia et consvetudine occasio mihi non concesserit, tarnen gcnuino hungarico affectu sibi conjunctissimum, totque ob praeclara Celsitudinis vestrae gesta ac pracrogativas, animo et admiratione devinctissimum me censeat, sinatquc ut perpetuo nuncupari queam. Ejusdem Celsitudinis vestrae devinctissimus et obsequcntissimus capellanus Paulus Szécsény Archiepiscopus Coloccnsis m. p. In Lében Szent Miklós die 26 Januarii 1704. (Külső címzés nincs.)