Cherrier Miklós János: Institutiones Historiae Ecclesiasticae. Tom.1. (Pestini, 1840) - 21.951a
12 marum vel ex erroro, et lapsu alieno instruit, dum tristes sequelas lapsus ostendendo, eum similes errores vitare docet. 5) Ad Jus Ecclesiasticum a) universim dum in Historia Ecclesiastica de Hierarchia, ejusqne gradibus, de disciplina, de Ordinibus Religiosis, de Ecclesia dispersa, aut in Conciliis congregata tractatur. (3) dum Juris veteris, novi, et novissimi ortum, et progressum, veterum canonum authentiam, et collectiones diversis temporibus factas describit, y) dum motiva, et causas legum ecclesiasticarum ob oculos ponit; nam si Historia Ecclesiastica recenseat, qua ex causa certa lex ecclesiastica originem trahat, intentionem Ecclesiae, et ipsius legis Spiritum cognoscemus, ac eo ipso antiquam disciplinam adjunctis temporis adcommodatam, nulla reprehensione dignam judicabimus. S) dum exhibet, qualem mutationem leges ecclesiasticae subiverint, quae nam desierint, quae item in vigore hodiedum persistant. ») dum mutua Ecclesiae et Civitatis independentia, sacrae et civilis potestatis limites, jura, et nexus ex antiquitate probantur, concordata inter Ecclesiam, et Principes civiles facta recensentur, cleri privilegia, et immunitates ostenduntur, et vindicantur. £) ex defectu cognitionum sufficientium Historiae Ecclesiasticae antiquitus errores in Jure Ecclesiastico commissi fuere. Ita nonnulla ex jure divino repetebantur, quae tantum ex jure humano procedunt, uti immunitates clericorum, jus decimarum sensu stricto sumtarum. etc. Historia Ecclesiastica id praestitit, ut ex .Jure Ecclesiastico similia resecta fuerint. Et profecto nonnisi cum epocha excultae magis Historiae Ecclesiasticae, etiam emendati Juris Ecclesiastici epocha vigere caepit. Hinc cum Historiae Ecclesiasticae tanta sit necessitas, praesertim Theologis, mirum nemini videbitur a Benedicto XIIr. P. collegium Romae erectum fuisse, quod Academia Historiae Ecclesiasticae dici voluit. Vid. Flenry continuatio Tom. 77-mo pag. 225. et Hath Versuch einer Kirchengeschichte des 18-ten Jahrh. Tom. 1. pag. 590. *) SS. Patres dum dogmata probare intendebant, cnnsveludines , et caeremonias in Ecclesia vigentes allegabant, et ex bis fidem Ecclesiae inducebant. Hoc argumentandi genus, quo illi tam insigniter adversarios suos refellebant, hodiedum in Theologia Dogmatica usur