Vass László: Institutiones historiae ecclesiasticae novi foederis. Tom.1. Introduction (Pestini, 1828) - 20.880

81

4) Qui sc cum reputat, variam variis temporibus fuisse cogitandi et agendi rationem, varios mores, varia actionum seu subsidia, seu impedimenta, satis intelligit, necesse esse, scire, qua quivis eventus aetate acciderit, ne antiqua facta ex nostris temporibus, principiis et moribus metiamur. Facta in hoc speculo considerata longe aliam exhibebunt faciem, proditura suas causas, secus fors nunquam detegendas et habitura plus seu laudis, seu culpae, seu excusationis, quam si a suo divellantur tempore, prout in Hierarchia medii aevi exemplum habemus, quae ex suis temporibus spectata maxima humano generi emolumenta adtulit.

5) Leges etiam, saepe pugnantes, maximam partem duntaxat cognitum temporum discrimen in concordiam reducit.

6) Denique Chronologiae beneficium est, ut temporibus Patrum, Conciliorum, etc. — distinctis, continuata et nunquam interrupta omnium seculorum fides appareat. Haec continuata fides, velut amnis, ad suum nos fontem, nimirum Christum et Apostolos, adducit, a)

a) S. Joan. Clifysostomus Homil. 2. ia dictum Isaiae Prophetae: „Factam est anno, quo mortuus est Ozias Rex, vidi Dominum etc.a notitiam temporum magnificis verbis commendat.

$. 20.

Et principia.

Tempora rerum gestarum duplici modo a scriptoribus notantur, nimirum vel expressis verbis, dum testantur, aliquid hoc, vel illo anno contigisse, vel certis characteribus , quales sunt cycli, eclipses a) consulatus etc. Jam memoratum scriptorum testimonium aliquid hoc,