Hittudományi Folyóirat 15. (1904)
Dr. Huszár Elemér: A visitatio liminum
_---, 504 DK. HUSZÁR ELEMÉR. delik, hogy a püspök minden évben minden parochiát meg- látogasson: Placuit ut unusquisque episcopus per singulos annos cunctas Dioceses Parochiasque suas circuire non negligat, confirmando, docendo singulaque quae necessaria sunt, restaurando et corrigendo prout melius valuerit, refor- mare satagat. De ugyanakkor a 813-iki cabilloni zsinat 14-ik canonában már arról is gondoskodik, hogy a püspök az egyházmegyei látogatás alkalmával a plébánosokat tulsá- gosan meg ne terhelje: Cavendum est, ne cum Episcopi Parochias suas peragrant quandam non solum erga subditos sed erga socios tyrannidem exerceant nec-quod absit-charitate sed quadam judiciaria invectione stipendia ab eis exigant. Regino prumi apát, tanúsága szerint (lib. 2. de Eccles. discipl.) a püspök érkezése előtt pár nappal az archidiaconus tanácsot tartván a környékbeli papsággal, a kisebb hibákat rendbe hozták, hogy a püspöknek ne kellessék kicsinységek- kel vesződni; a püspök azután a hivek közül 7 megbizható férfiút kiválasztván, eskü alatt kérdezte ki őket, ha jár-e a nép misére, megtartják-e a vasárnapi munkaszünetet, gyámolítják-e a szegényeket, micsoda bűnök burjánoznak a nép között, stb. (20.) A 895-iki triburi zsinatnak — sajnos — már a püspökök hanyagsága és kapzsisága ellen kell canont hoznia: Relata est coram sancto sinodo querimonia plebium quod sint quidam episcopi nolentes ad predicandum vel ad confirmandum suas per annum parochias circuire, qui tamen exigunt ut mansiones quibus in profectione uti debuerant, alio precio redimant qui parare debent. Quae duplex infamia, negligentiae et avaritiae, sanctae sinodo magis fuit horrori. Statuerat itaque ne quis ultra exerceat id cupiditatis ingenium et ut sollicitiores sint episcopi de suis gregibus visitandis (20.) A püspökök által a visitatio alkalmával a parochusoktól követelt fényes ellátás ellen szól a III. lateráni zsinat (1179) 4-ik canona és a IV. lateráni zsinat (1215) 33-ik canona, mindkettő idézve IX. G-ergely Decretal. III. könyv, 39-ik ez. 6-ik és 23-ik fej. Ugyanazt ismétli 1336-ban XII. Benedek (Extravag. III. k. 10. ez.) III. Honorius pedig kimondja, hogy a püspök, non dominandi libidine, sed amore recte