Circulares litterae dioecesanae anno 1930. ad clerum archidioecesis strigoniensis dimissae
II.
21 mus nobilem feminam Celantiam hortabatur: „Eligatur tibi opportunus et a familiae strepitu remotus locus, in quo velut in portum te recipias. Tantum ibi sit divinae lectionis studium, tam crebrae orationum vices, tam firma de futuris cogitatio, ut omnes reliqui temporis occupationes hac vocatione compenses. Nec hoc ideo dicimus quo te retrahamus a tuis: imo id agimus ut ibi discas ibique mediteris qualem tuis praebere te debeas“.21 Et Hieronymi aequalis S. Petrus Chrysologus, Ravennas Episcopus, notissima hac invitatione fideles compellabat: „Dedimus corpori annum, demus animae dies . . . Vivamus Deo paululum qui saeculo viximus totum . . . Auribus nostris insonet vox divina: familiaris strepitus nostrum non confundat auditum... Sic muniti, fratres, instituti sic, indicemus bella peccatis . .. securi de victoria“.22 b) In media aelale. Progrediente vero tempore, semper homines tenuit placidae solitudinis desiderium, ubi, remotis arbitris, anima qd res divinas intenderet: imo compertum est, quo turbulentiora incidunt humanae societati tempora, eo vehementius a divino Spiritu homines ius- titiae ac veritatis sitientes ad secretum urgeri, „ut a corporeis cupiditatibus saepius liberi possint in aula mentis divinae vacare sapientiae, ubi, omni strepitu terrenarum silente curarum, in meditationibus sanctis et deliciis laetentur aeternis“.23 c) S. Ignatius de Loyola. Cumque providentissimus Deus in Ecclesia sua viros complures suscitasset supernis muneribus abunde ditatos vitaeque super- naturalis magisterio conspicuos, qui sapientes normas atque asceseos methodos probatissimas cum e divina revelatione, tum e proprio usu, tum etiam e superiorum saeculorum experientia expresserunt, Dei providentis nutu in lucem prodierunt, opera insignis Dei servi Ignatii de Loyola, Exercitia spiritualia proprie dicta : „thesaurus“ — ut ea appellabat venerabilis ille vir, ex inclito S. Benedicti Ordine, Ludovicus Blosius, cuius sententiam átfért S. Alphonsus Maria de Ligorio in pulcherrima quadam epistola „de Exercitiis in solitudine peragendis“ — „thesaurus quem Deus novissi21 S. Hieronym., Ep. 148 ad Celant., 24. (Migne, P. L., tom. 22, coi. 1216). 22 S. Petr. Chrysolog., serm. 12 (Migne, P. L., tom. 52, coi. 186). 23 S. Leo Magn., serm. 19 (Migne, P. L., tom. 54, coi. 186). mis hisce temporibus Ecclesiae suae reseravit et cuius merito eximiae gratiarum actiones Eidem persolvendae sunt“.24 d) S. Carolus Borromaeus. Ex his spiritualibus Exercitiis, quorum laus citius in Ecclesia percrebuit, ad sanctitatis spatia alacrius decurrenda, inter alios plures, stimulos sibi subiecit venerabilis noster ac tot titulis Nobis carissimus S. Carolus Borromaeus, qui, ut alias data occasione meminimus, „eorundem usum in clerum populumque divulgavit“,25 eaque, sedula actione sua et auctoritate nedum aptissimis regulis ac directoriis locupletavit, sed eo usque progressus est, ut domum conderet ubi homines ignatianis commentationibus unice excolerentur. Quam vero domum Asceterium nominavit, ea, quantum scimus, prima salutanda videtur inter ceteras omnes quae postea, felici imitatione, ubique floruerunt. e) Domus peculiares Exercitiis habendis. Etenim cum in dies Exercitiorum existimatio in Ecclesia augeretur, mirum quam huiusmodi domus multiplicatae sint: quas vere peropportuna diversoria dixeris in arido huius vitae deserto collocata, ubi, seorsim, spirituali pabulo recreantur ac reficiuntur utriusque sexus fideles. Reapse, post immanem belli cladem quod tam acriter humanam familiam perturbavit, post tot vulnera quibus spiritualis civilesque populorum prosperitas sauciata est, quis animo recenseat ingentem illorum numerum qui, cum fallaces quas antea fovebant spes extenuari atque evanescere vidissent, terrestria posthabenda caelestibus plane intellexere, praesentissimaque divini Spiritus ope ad veram animi pacem in sacris secessibus quaerendam convolarunt1? Argumento manifestissimo omnes ii sunto, qui sive perfectioris ac sanctioris vitae pulchritudine allecti, sive saevissimis saeculi tempestatibus iactati, sive vitae sollicitudinibus commoti, sive mundi fraudibus ac fallaciis circumventi, vel rationalismi teterrima peste conflictati vel sensuum illecebris definiti, in sanctas illas aedes sese subducentes, solitudinis quietem eo regustaverunt dulcius quo graviores exantlarant labores, atque, caelestia retractantes, vitam suam ad supernaturalia documenta composuerunt. 21 S. Alt'. M. de’ Liguori, „Lettera sulľutilitá degli Esercizi in solitudine“; Opere ascet. (Marietti, 1847) vol. 3, pag. 616. 25 Const. Apóst., „Summorum Pontificum“, 25 i iul. 1922; Acta Apóst., Sed., vol. XIV (1922), pag. 421.
