Circulares literae dioecesanae anno 1918. ad clerum archidioecesis strigoniensis a Joanne Cardinale Csernoch principe primate regni Hungariae et archiepiscopo dimissae
I.
2 nes vocari vidimus. Ita, improbissimarum sectarum opera, concitatur quotidie magis adversus Clerum multitudinum caeca temeritas, ut iam possimus eam Apostoli usurpare vocem: maledicimur et benedicimus, persecutionem patimur et sustinemus, blasphemamur et obsecramus. Verumtamen Nostras muneris partes tueri constanter, divino freti auxilio, perseverabimus. Interim ne cessemus humili prece ac supplici obsecrare Deum ut „quam mundus dare non potest pacem“ ipse tandem misericors largiatur. Auspicem caelestium bonorum ac testem paternae benevolentiae Nostrae, vobis, dilecte Fili Noster et Venerabiles Fratres, vestroque clero ac populo apostolicam benedictionem amantissime impertimus. Datum Romae apud S. Petrum die III. m. Decembris MCMXVII, Pontificatus Nostri anno quarto. BENEDICTUS PP. XV. m. p. Strigonii, die 1. Januarii 1918. Nr. 47. Aeppus ad Clerum ad caput novi anni. Si quando, certe nunc difficillimis hisce temporibus, gratissima mihi erant vota Vestra, ad caput novi anni, qua vivae vocis oraculo, qua scriptis nuncupata non tam pro incolumitate mea, quam potius pro salute causae sanctissimae, cujus vices tam inter Vos, quam inter fideles curae nostrae creditos, e benignissima divinae providentiae dispositione indignus sustineo. Et quidem atrocitates immanis jam in quartum annum perdurantis belli, omnis generis penuriae, quae bellum consequuntur, variae morum corruptelae, quas non tantum in clandestino serpere sentimus, sed jam palam quoque grassari cernimus, inimicorum ecclesiae omnisque ordinis socialis audaciores semper assultus, inomisse deposcunt, ut tamquam acies bene ordinata, episcopi, clerus populusque fidelis ad exemplum Christianorum primi aevi (Act. Ap. 4, 32.) unum corpus agmenque constituant, ut unitis viribus tam propriae saluti tutius consulere, quam adversariorum impetus repellere valeant. Quod vero ad hanc animorum unionem etiam conferant, ex una parte filialis adhaesionis significationes, ex altera vero paterni amoris contestationes nemo est, qui dubitet. Ipse s. Paulus apostolus fatetur, se multum consolationis hausisse e mutua cum fidelibus romanis communicatione, quae ipsi subministrat occasionem impertiendi ipsis aliquid gratiae spiritualis ad confirmandos illos simulque consolari in ipsis per eam, quae invicem est. fidem ipsorum atque suam.1 Dum itaque ego ipse libenter utendo occasione vicis annuae Vestrarumque precationum Vobis gratias condignas referre festino, vix melius quidquam Vobis precari possum, quam quod iisdem fidelibus romanis adprecatus est apostolus: „Dratia vobis et pax a Deo Patre nostro et a Filio ejus Jesu Christo.“2 Utraque enim indigemus non solum ad propriam, sed fidelium quoque procurandam salutem. Dratia, quam apostolus fidelibus suis precatur, significat omnia bona illa spiritualia, quae Christus Dominus morte sua nobis promeruit, quaeve ad salutem aeternam conducunt, sine quibus illa obtineri nequit, qualia sunt: fides spes, charitas, remissio peccatorum, justificatio, omnis generis virtutes, perseverantia in bonis operibus atque ipsa salus aeterna. Quod vero ad pacem attinet, quam apostolus fidelibus suis precatur, 1 Rom. I. 11, 12. 2 Rom. 1, 7.
