Circulares litterae dioecesanae anno 1872. ad clerum archi-dioecesis strigoniensis dimissae a principe primate regni Hungariae et archi-episcopo Joanne Simor

V.

28

Quoad Capitula nubes canonum praesto est, ut, quidquid negligentia, pigritia, animus religione vacuus pertentare potuit, confestim retundatur, sublatoque abusu, cultus divinus in psalmodia, ut debet, dignus et in decore maneat.

Ingeniosa mens multa invenit, quando legem declinare vel onus legis attenuare

parat.

Locus sacer fuit, in quo psallebatur; otiosa confabulatio scandalum populo, dedecus cultui divino adtulit: iccirco severe prohibita erat.

Missis aliis conciliis, Strigoniense anno 1493 : ,,qm chori silentium fugientes, variis collocutionibus impendunt, dumque auditum ad indebitos sermones effundunt, aures intentas ad divina non porrigunt. Haec et similia sui) poena excommunicationis de caetero prohibemus“, satis clare, satis severe vindicat, decorem orationis.

,,Omnes, quos causa rationabilis non excusat, constituit Benedictus XII-us, ad chorum concurrant, praeparaturi Domino corda sua, ibique sine risu, murmure, discursu et absque vagis aspectibus-------cantent, et orent, et usque ad finem unanimiter perse

verent“ *).

„Canonici confabulantes in choro sunt punctandi, — et privandi distributionibus, tamquam absentes“, decidit S. C. E.2)

Ne canonici, per solos cantores aliosque mansionarios Officium divinum persolvant, concilium Tridentium vetuit: „omnes vero divina per se et non per substitutos compellantur obire officia, atque in choro ad psallendum instituto hymnis et canticis Dei nomen reverenter, distincte, devoteque laudare“:i).

Synodus vero Tusculana anni 1763. juxta decretum prius allatum, „caetera, quae ad debitum in divinis officiis regimen spectant, de certa lege in choro conveniendi et permanendi, synodus provincialis praescribet“, art. 4-o ita statuit: „Non otiosa debet esse residentia, sed laboriosa, cum nihil Ecclesiae prosit clericorum personalis in loco beneficii praesentia, nisi ii divinis adsint officiis, propter quae beneficia sunt constituta. Quare sciant omnes, qui choro sunt deputati, eos, si absque legitima causa, quae ad sacrorum canonum normam a nobis erit approbanda, per notabile aliquod tempus choro non intersint, ecclesiaeque suae non inserviant, non modo distributiones quotidianas amittere, verum etiam suos non facere praebendae ac beneficii fructus, gravique se apud Deum culpa alligare. Cum enim praebendae ad eum finem, atque sub eo onere canonicis conferantur, ut earum fructibus enutriti ecclesiae suae psallendo ac divina celebrando officia deserviant;-------jam inde certo certius sequitur, ut si choro non intersint, divinaque

o

fficia non celebrent, jam neque praebendarum fructus faciant suos, neque distributiones lucrentur quotidianas: non enim eam conditionem implent, qua dumtaxat impleta praedictos fructus facere possint suos“4).

Cum comparendum in choro sit debito tempore, invenit oscitantia, ut tarde accedat, citius discedat; e multis objurgationibus, audiatur decretum legati pontificii ad visitandam dioecesim Suessionensem: „Quoniam divinum Officium in quibusdam in ecclesia vestra cognovimus minus decenter impleri, ab his praesertim, qui Invitatorio cantando hora debita non intersunt, et ab his etiam qui recedunt a Laudibus beneficio temporali I)

I) Con-dit. „In primis“ 28. Nov. 1336. Bullar. R. T. 4. ed. Aug. Taurin. — 2) Mühlbauer, Decreta authentica, T. 2. p. 909. coi. 2. — 3) Soss. 24. de ref. c. 12. — 4) V. Synod. Tuscul. Romae 1764.