Circulares litterae dioecesanae anno 1872. ad clerum archi-dioecesis strigoniensis dimissae a principe primate regni Hungariae et archi-episcopo Joanne Simor

XIII.

101

esse negarent, haereseos damnati sunt ab Ecclesia, nominatimque definita est necessitas gratiae ad fidem christianam, qua consentitur evangelicae praedicationi, seu ad fidem illam, quam recentiores isti appellant „fidem cognitionis.“ „Siquis per naturae vigorem bonum aliquod, quod ad salutem pertinet vitae aeternae, cogitare, ut expedit, aut eligere, sive salutari idest evangelicae praedicationi consentire posse confirmat, absque illuminatione, et inspiratione Spiritus Sancti, qui dat omnibus suavitatem in consentiendo et credendo veritati, haeretico fallitur spiritu.“ Haec est definitio in Concilio Arausicano II. Can. 7. lata. Haud absimiliter Concilium Tridentinum Sess. VI. Cap. 8. declaravit „fidem esse humanae salutis initium, fundamentum, et radicem omnis justificationis.“ Et ubi describit ordinem et progressumjustificationis, tamquam primum gradum dispositionis ad justitiam ponit ipsam fidem dogmatum, eamque docet esse ex gratia, eadem Sess. Cap. 6 „disponuntur autem ad ipsam justitiam, dum excitati divina gratia, et adjuti fidem ex auditu concipientes libere moventur in Deum, credentes vera esse, quae divinitus revelata sunt.“ Quae directe opponuntur sententiae, qua „fides cognitionis“ h. e. fides dogmatum nec ex gratia supernaturali, nec salutaris, nec libera esse dicitur.

6. Quae Articulo quarto huius Capitis de objecto fidei divinae et catholicae declarantur, illa jam Beatissimus Pater, Pius IX in Apostolicis suis ad Archi-Episeopum Mona- censem etFrisingensem die 31. Decembr. 1863. directis litteris clare expressit, docendo „subjectionem, quae fidei divinae actu est praestanda, limitandam non esse ad ea, quae expressis Conciliorum aut Romanorum Pontificum, et Sedis Apóst, decretis definita sunt, sed ad ea quoque extendenda, quae ordinario totius Ecclesiae, per orbem dispersae magisterio, tamquam divinitus revelata traduntur.“ ')

Nemo Catholicorum ignorat Ecclesiam docentem in universali et consentiente praedicatione doctrinae de fide et moribus ita infallibilem esse, prout est in solemnibus judiciis seu definitionibus eiusdem doctrinae. Ecclesiae enim docenti dictum est: „Data est mihi omnis potestas in coelo et in terra: euntes ergo docete omnes gentes . . . docentes eos servare^ omnia, quaecunque mandavi vobis: et ecce ego vobiscum sum omnibus diebus usque ad consummationem saeculi.“ 2) „Et ego rogabo Patrem et alium Paraclitum dabit vobis, ut maneat vobiscum in aeternum Spiritum veritatis . . . Ille vos docebit omnia, et suggeret vobis omnia, quaecunque dixero vobis.“ 3)

7. Articuli quintus et sextus oppositi sunt errori sub jectivismi, qui tenet, nullam religionem esse in se et objective magis credibilem prae altera, aut nullam prorsus objective esse credibilem, et qui error, nullam gratiam supernaturalem ad lumen fidei, atque resultantem inde supernaturalem fidei firmitatem agnoscit. Unde in negotio salutis error ille nihil objectivae veritati, sed omnia subjectivae persvasioni, vel potius sensui cuidam animi tribuit, atque praecipit et opinatur, nihil referre, sive quis veram, sive falsam religionem profiteatur, atque non minus licere a religione vera deficere ad falsam, quam a falsa transire ad veram. Quapropter et porro asserere non dubitant huius erroris patroni, parem esse conditionem fidelium catholicorum, ac eorum , qui ducti opinionibus humanis falsam religionem sectantur, imo non solum permissum esse contendunt, sed etiam commendant Catholicis aeque ac heterodoxis suspensionem fidei, et verum ac positivum circa

1) Vide Franzeiin Tract, de divina tradit, et scriptura. —

14, l(i. 26.

2) Math. 28, 18. sequent.

4

3) Joan