Circulares 1850-1864, Joannes bapt. Scitovszky de Nagykér, Archi-episcopus Strigoniensis, Regni Hungariae Primas

1852

illas in tribus exemplaribus, has vero iu uno. K tribus exemplaribus status activi et passivi ecclesiarum subin unum

vati corde, ipsam incultam plebem, imo immaturam juventutem fermento malitiae suae corumpc- re, perdere verbis, factis et technis non desinunt; dum disseminato absolutae aequalitatis inter homines pestilento principio uno quasi ictu omnem subruerunt in mundo potestatem, et expulerunt e cordibus obsequendi promtitudinem. Unde trementes vidimus concuti thronos, depelli reges, publicos justitiae vindices tolli, ordinis legalis custodes aboleri, loco sanctimoniae proprietatis communismum tam efficaciter praedicari, ut suum alteri negare, aliena rapere, sylvas excindere, campos occupare jam jam quotidianum fuerit! — Sed audivimus etiam gementes et flentes, quid non calumniarum et contumeliarum, quid non caedis et persecutionum Ecclesia Catholica, quae sola et unica dedit adusque, et dando est stabilem nationibus pacem, civibus felicitatem, pati debuerit! dum visibili ejus Capite, communi Christianitatis patre de Petri cathedra expulso, antistitibus in exilium relegatis, aris eversis, sacratissimis mysteriis profanatis, altaris ministris ejectis, carcero mancipatis, imo morte mulctatis divina ita ut humana susdeque miscerentur, et eodem modo regnum Christi quo mundi in sc divisum desolaretur! — Verbo, dormiente Domino, quem pocnituit hominem creasse et redemisse, jam jam navicula prosperitatis humanae fluctuare et mergi, ac abominatio in loco sancto adeo caput attollere, desolatio in civitate tam magnis passibus propagari coepit „ut in errorem inducantur (si fieri potest) etiam electi“, justis saltem clauso ostio suspirare audentibus: Domine salva nos, perimus!

Non potuit non perhorrescere animus hominis ea quae recta sunt diligentis, ad sequelas indubie secuturas, si penes occeptam tristem hanc desolationem et omnis aullioritatis exinanitionem, illa progenies viperarum horribilia conamina sua ultro protenderet, certo certius universali sacri et profani ordinis eversione-, jiirium convulsione, — et immensa sanguinis humani profusione concludenda!! Sed Dominus, qui voce virtutis suae imperat mari, et fit tranquillitas, suscitavit imperio nostro alterum juvenem David, qui brachio virilis virtutis suae in nomine Domini temerarium Goliath prosterneret, socios iniquitatis dispelleret, Majestatem suam constabiliret, ad religionis catholicae tutamen, se Regem Aposfolicum esse (novissime ddo 28 Dec. a. p.) annunciaret, ac totus in salutem populis throno suo circumfusis revehendam et obvallandam incumberet. Is autem est Augustissimus Imperator, Rex et Dominus noster Franciscus Josephus, cui proinde obsequi, est Deo obedire, est exaltationem sanctae Matris Ecclesiae provehere, est felicitatem patriae promovere. *,Dies super dies Regis adjicias Domine, annos ejus protende in generationes et generationes !u Ps, 60, v. 6.

Interim Dilectissimi! quemadmodum universim animus hominis nulla vi externa vinci potest, ita perniciosae illae doctrinae potentia armorum ad tempus saltem reprimi, non vero totaliter comprimi possunt. Totalis malesanorum illorum principiorum destructio , e mentibus et cordibus hominum eliminatio, et in locum eorum idmodi veritatum, quae prosperitatem nationum pro semper operentur, substitutio et pectoribus hominum implantatio, munus Ecclesiae, nostra Sacerdotum obligatio est, quia legatione fungimur pro Filio Dei, „qui juxta verba Joannis (I. Ep. C. 3, v. 8.j in hoc apparuit, ut dissolvat opera diaboli “ ,,Ecce mitto vos in medio lupporunr, — ne formides a facie eorum, quia tecum sum ut eruam te, tu ergo evellas et destruas, disperdas et dissipes, aedifices et plantes /u Itaque, vae mihi si tacuero! Indubie Vae! quia etsi omnia domi nostrae prospera sint, numquid non ardet proximus Ucalegon? numquid chare Frater! omnis vicinus tuus pectore ea fovet quae pacis sunt? — rediitne jam Ecclesiae et patriae color optimus, inconcussa erga Principem fidelitate, erga legalem ordinem obsequio, erga sanctissima instituta religionis intima adhaesione manifestatus? Nequaquam! sentimus id in nobismet ipsis, experimur in notis, audimus de ignotis; dicitur: pax pax! et non est pax!

Ancipitem hunc totius generis humani statum animo revolvens Sanctissimus Pater noster Pius Papa IX summus Pontifex, datis die 21 Novembris anni evoluti ad universos Ecclesiarum antistites apostolicis literis, sicut pandit gaudium suum de spiritualibus emolumentis, per Jubilaeum novissime asservatum in filios Ecclesiae derivatis, ita vehementer ingemiscit, (sunt ejus „verba) quod adhuc afflictam et luctuosam sanctissima nostra religio et civilis societas praese- „ferant faciem; dum Dei et humani generis hostes subdolis artibus, monstrosis opinionum porcentis, et nefariis cujusque generis machinationibus omnium mentes pervertere, moresque corruin- „pere connituntur, ut religionem, si fieri unquam posset, usquequaque tollere, et civilis societatis „vincula revellere, eamque funditus evertere valeant. Exhinc (prosequitur summus Pontifex) „ortum habet acerrimum contra catholicam rem universam, atque ipsam Apostolicam Sedem „bellum, teterrimum contra virtutem honestatemque odium, perditissima vitia, mentito virtutis ,,nomine cohonestata, effrenata opinandi, vivendi et quidlibet audendi licentia, impotens cuiusvis „imperii, potestatis atque auctoritatis intolerantia, sacrarum rerum ac sanctissimarum legum, „optimarumque institutionum contemtus, miseranda improvidae praesertim juventutis corruptio, „pestifera pravorum librorum ac undique volantium ac peccare docentium libellorum, ephemeri- „dum ac pagellarum colluvies, mortiferum indifferentismi et incredulitatis virus, impiarum con-