Relatio Sub-Deputationis Regnicolaris in Objecto Lustrae, et Exercituationis Nobilium, ac Banderiorum ad mentem Articuli 15. 1827. exmissae. / Posonii / in Typographia Ludovici Landerer de Füskút / 1831

praestandorum, laborum insuper gratuitorum atque titulo Subsidii in militibus, et tyronibus factas diaetales oblationes, per Banderialium item Regiorum officialium, Praelatorum, et Procerum, ac Nobilium Militiam, per gentium levationes Insurecdones generales vel particulares, personales , vel portales comitialiter organisatas procuratam fuisse, non subest dubio: non tamen in bis omni aetate eadem praevigebat norma, et recte mutationes illae memorabiles, quas defensio Regni diversis temporibus subivit, constituunt varias ejusdem epochas, quas Sub-I)eputatio vestigiis patriarum legum insistendo quatuor praestituendas esse arbitrabatur.

In prima harum recensebitur modus defensionis inde a primis Regni incunabulis, usque Sigismundi tempora, et respective annum 1435. obtinens; qua quidem aetate paucissimas referunt legum tabulae de re militari institutiones, atque ideo vel maxime Historiarum monumentis erit illustranda.

Secunda Epocha a Sigismundi temporibus, quibus defensio Regni in Comitiis 1135. jam in systhema quasi redacta conspicitur, complectetur diversas illas subsequas mutationes, quae usque ad infaustam Cladem Mobátsiensem, et in specie tempus, quo Augustissima Domus Austriaca Thronum Regium Patriae conscendit, in re militari praesusceptae fuerant.

Tertian* ab hinc constituent usque annum 1715. momentum quippe introductae stabilis Militiae, et contributionis, interventae mutationes.

Ultima demum Epocha ostendet a praeindigitato tempore alteratam in essentialibus defensionis normam , quae usque ad praesentia obtinet.

GensHungara, quam bellica fortitudine Patriam aequisivit, pari virtute ab inimicorum invasionibus securam conservare , et defendere inde ab incunabulis ejusdem, velut summam, et communem Gentis semet libere constituentis obligationem profitebatur, idque unice studebat virorum copia florens, ut animi fortitudine hospitibus suis praestet.

Nobilitatem in ea jam temporibus Arpadi viguisse ex Historia 7. Ducum, Militem vero, et Nobilem identicum fuisse, ex S. Ladislai Libri 1-mi Cap. 41-mo tenemus, et prout juxta Tripartiti Partis I. Titt. 4. vera Nobilitas usu, disciplinaque militari acquirebatur, ita Hungari Nobilitatem sola obligatione militandi pro Patria definiverunt: hujus vero neglectus juxta Partis Primae Titt. 3. quia in perpetuam servitutem redigebatur, ammissione Nobilitatis puniebatur, praerogativa hac nobilitari ornatos ab omni conditionaria servitute, ac tributorum solutione liberos , et exemptos fuisse, noviores , prout et antiquissimae leges extra dubium ponunt.

Dux Arpadus vi pactorum inter gentem Hungaram, et Patrem ejus Almum initorum, quorum 2-do, ut Anonymus Belae Regis Notarius habet, statutum fuerat, ut quidquid boni per labores Hungari acquirere possent, nemo illorum expers fieret, — retenta pro se familiaque sua notabili parte occupatarum terrarum, — reliquum Regnum inter Duces Nobiles, ac Milites partitus est, qnin etiam hospitibus, secum commorantibus, Terras, et Possessiones magnas dabat.

Hinc origo, et primigenia Juris, et possessionariae Nobilitatis adeptio, hinebono rum in sequelam dispositionis S. Stephani L. II. C. 35. — item Coloni. Ii. I. C, 20. nec non Andr. 2-di a. 4-ti ad coronam devolutorum subin enatae collationes , et donationes Regiae repetendae veniunt.

Patriam sub Ducibus jam in minores Provincias, juxta flumina, quae singulae Tribus accolebant, divisam fuisse, Constantinus Porphyrogenitus narrat: Anonymus'; vero sub iisdem Ducibus, Comitatus quosdam memorat, et ipse S. Stephanus, qui numerum Comitatuum auxisse dicitur, in Diplomate Monte Pannoniae , Siimegiensem Comitatum praeviguisse innuit. — Otto Frisigensis sub Bela