Opinio Excelsae Regnicolaris Deputationis per Artic.[ulum] 8-vum 1827. ordinatae, super Objectis Ecclesiasticis et Fundationalibus. / Posonii / in Typographia Ludovici Landerer de Fűskút / 1831
Qua in benigna Dispositione, cum jus, quod Curati, vigore Legum ecclesiasticarum, in patria quoque nostra perpetuo usu roboratarum, per Institutionem realem seu Investituram, ad cuncta beneficii emolumenta, cum effectibus plenae acquisitionis nanciscuntur, itaque nonnisi spontanea Investiti cessione, vel mutatione, aut morte interveniente, in alium legitime transferri potest, illaese servatum sit; eadem ceu inter omnes per primaevam Deputationem adductas opiniones, maxime ab arbitiro remota, maxime(pie justitiae ipsi consona, ac caeteroquin diuturno satis usu, bono cum successu roborata, sensu Deputationis hujus porro quoque in emersuris quibusvis dismembrationis erectionisque Parochiarum casibus observanda existimatur. Ad 5-um An ad Curam animarum expositis Sacerdotibus per emensam in 300. 230. et respective 100. florenis Congruam s condecenter statui eorundem provisum habeatur? Item Ad 6-um Qua mensura, qua modalitate s et e quo Fundo melior dotatio de sumiy ac impetrari possit ? primaeva Deputatio Ecclesiastica omnium Parochorum querelas, de insufficientia sic ejectatae Congruae, justas omnino, ac reales esse recognovit; atque considerando subversantia temporum adjuncta, metumque parte ab una, ne complures adeo tenuiter dotatorum Parochorum subsidia vitae , per incongrua media, et statui suo minus convenientes negotiationes, procurare nitantur, dumque temporaneis curis aguntur, spiritualibus officiis desint, et populi favores haud recte aucupantes, eum depravari patiantur; parte vero ab altera, ne juvenes, dum de eligendo vitae statu consultant, ab ecclesiastico Ordine ob subsistentiam, penes tanta fatigia, tamque graves obligationes, officio Curatorum connexas, adeo exilem, ut donec funguntur, aegre admodum subsistere queant, aetate vero fracti, aut morbis afflicti, cum miseria colluctari debeant, absterreantur, hacque ratione defectus in Clero emergat, declaravit: praeattacta Congrua animarum Curatoribus condecenter nequaquam provisum esse, censuitque, eo praestabilito , quod Ministros verbi Divini ea dote provideri oporteat, ut non modo ipsi honeste vivere , sed etiam officia hospitalitatis , et charitatis exercere possint, Parochis tum antiquis^ tum novis, mensuram mox dicendam non attingentibus in pagis 300. in Civitatibus, et Oppidis majoribus 000. in Civitatibus vero Liberis Regiisque primae Classis 800. ilorenorum summam pro dote defigendam; illas autem Parochias, quarum fundati proventus praevie defixam dotem quaqua ratione superarent} tum ad excitandam aemulationem, tum vero, ut quoniam relate ad numerum Curatorum animarum paucae in Statu Ecclesiastico praesto sunt dignitates, quibus bene meriti ornari queant: tales amplioribus adminus parochialibus reditibus praemiari possint, ultra etiam in statu quo retinendas, denique Cooperatores aequaliter in cunctis Dioecesibus ad 00. ilorenorum Congruam ponendos esse. I Cum subin patuisset, Fundum religionis elevationi harum Congruarum nullatenus sufficere, eae quantum ad pagos , et eppida, in pristino suo statu relictae, ac nonnisi quoad Civitates Liberas Regiasque sensim adoptatae fuerunt. Jam licet metus primaevae Deputationis Ecclesiasticae , in hac studiosae juventutis frequentia vix subversetur: adducta tamen per eandem pro augmento Congruarum motiva, huic quoque Dcputationi gravia omnino esse videntur; quibus ex praesentibus temporum adjunctis majus etiam pondus accrescit. Et quamvis argumenta pro eo non desint, ut in hac ipsa Parochorum , ratione dolis , classificatione , ad incommoda, et obstacula, quae ratione montosarum Regni partium, defectus item localis aut vicini emporii, aliaque idgcnus adjuncta persaepe subversantur, respiciatur: certam tamen, et generalem hac in parte cynosuram praestitui non posse persuasum sibi tenet haec Deputatio, cumque praeterea certus calculus virium Fundi religionarii de praesenti iniri nequeat: accommodum haud censet summas etiam dotationales, per Deputationem Ecclesiasticam Anui 1791. propositas, ceu fixas et inalterabiles praestabilire; sed ejus est opinionis, dotatioucm illam , velut maximum , quod, dum et quando vires Fundi religionarii admi-