Károlyi Árpád (szerk.): Monumenta Hungariae Historica 3. Monumenta Comitialia regni Hungariae 12. 1606 (Bp., 1917)
II. A "bécsi béke" és a három kassai országgyűlés 1616. június-deczember
694 IROMÁNYOK ÉS VÉGZÉSEK Decimae vero tam Agriensesr) quam aliae cuiuscunque generis in praeallegatis sibi concessis comitatibus aeque ultra ac intra Tibiscum simul cum decimis bonorum arcis Tokaj ac praedictorum duorum oppidorum hactenus insto iure colligi solitae maneant ipsi Stephano Bochkay libere colligendae. Oppidum Liszka cum pertineat ex antiqua fundatione ad praeposituram Scepusiensem, concedimus quidem et illud ipsi Stephano Bochkay quo usque cum eodem aliter convenire et concordare poterimus. Atque haec quidem nunc de recenti iure perennali* 2) ipsi Stephano Bochkay habenda et possidenda a nobis conceduntur hac conditione ut si in linea eius masculina et propriis lumbis et thoro legitimo procreati ac descendentes non essent neque forent, extunc de facto omnia nunc de novo illi concessa ad nos et successores nostros legitimos nempe reges Hungáriáé et per consequens ad sacram regni coronam devolvantur ; excepta tamen Transsylvania Usque comitatibus, arcibus et praesidiis quae iam antea3) ad Transsylvaniam spectarunt,4) így hangzik : Sicut etiam concedimus ut et reliqua bona ad Tokaj pertinentia aliis impignorata aut inscripta propriis suis pecuniis redimere possit, ea tamen conditione ut omnia in casum subsequentem (t. i. Bocskay magva - szakadása esetén) absque onere et libere ad nos et successores nostros legitimos nempe reges Hungáriáé et per consequens ad regnum perveniant. *) Bocskay tervezetében : Decimae vero et nonae Agrienses . . . (Nagy különbség !) 2) Bocskay tervezetében : iure haereditario. 3) Quae iam autea helyett Bocskay szövegtervezetében ez állott : quae ab antiquo (uti praecensitum est.). 4) Ez a futóbetűvel szedett egész mondat (az előbbi jegyzetben említett két szó kivételével) szintén szószerint Bocskay szövegtervezetéből (az A. példányból) van átvéve. Ebben a mondatban rejlik Bocskavnak teljesen új, az általa már aug. 17-dikén megerősített június 23-diki béke- okmánynyal homlokegyenest ellenkező kívánsága, t. i. Erdélynek, mint fejedelemségnek, teljes különállása Bocskay magszakadása esetére is. Hogy ebbe a királypárti biztosok épenséggel nem akartak beleegyezni, azt azon Bocskay kívánságával merőben ellenkező correctura mutatja, melyet Khren- perg, áthúzván Bocskay kívánságát, a futó betűvel szedett mondat helyébe jegyzett be a B. példányba s mely így hangzik : ita quod nullus suorum consanguineorum vel affinium eorumque haeredum aliquid iuris aut iurisdic- tionis neque ad principatum neque ad ditiones et comitatus ipsi domino Bochkay concessas ullo unquam tempore sint praetensuri. — De Khrenperg