Károlyi Árpád (szerk.): Monumenta Hungariae Historica 3. Monumenta Comitialia regni Hungariae 11. 1605—1606 (Bp., 1899)
II. A SZERENCSI GYŰLÉS 1605. APRIL HAVÁBAN.
1.605. ÁPRIL HA. VÁR AN. 169 tum millia hominum duobus praeliis amiserunt. Joannes Hunniades tempore posthumi Ladislai regis vivuscum imperatore Turcarum pugnavit, bis profligatus. Tandem in campo Mochach cum Sultan Sulimanno Imperatore Turcarum, anno 1526, puguarunt infeliciter, ubi amisserunt regem suum Ludovicnm cum optimatibus regni eorum cum multis millibus Ungerorum. Sed quis enumerabit quot miriadibus misera plebs tot annis toties factis excursionibus et populationibus Turcarum et Tartarorum concisa et in perpetuam servitutem abacta, ferro et igni deleta et vastata sit? Etsi autem aliquoties a Turcis Hungari plurimum sollicitati sunt, ut perpetuum foedus et amicitiam cum eis inirent, praesertim autem eo ipso tempore, quo cum Polonis Turcae pacta quaedam et inducias centuni annorum conclusissent. Postea tempore Ferdinandi imperatoris et regis eorum, quo specialem et solennem legationem ad Hungaros et regem Ferdinandum ea, de causa iidem Turcae expediverunt, neque deinceps dam illos sollicitare omittebant. Hüngari tarnen viri fortes, fidelissimi et constantes religionem potius cum bello tenere ac tueri mortemque sibi posterisque suis parare, imoque acerbissima subire, quam a populo Christiano secessionem facere maluerünt. Ideoque pacem cum Turcis repudiaverunt. Nunc autem praeter omném expectationem ille murus ahaeneus Christianorum, et quod satis deplorari non potest, lue non hostium machinis dirutus, non inimicörum vi dijectus et conquassatus est, sed ab eo, qui propugnator esse debuit et qui vindex ultorque esse putabatur, fere suffossus est et exitium passus est, a Rudolpho inquam, electo et jurato rege ipsorum, quem Hungari tanta olim alacritate postulaverunt eligerunt atque solenni pompa duci Austriae diadema regium imposuerunt ac juribus legibusque suis juramento ab illo firmatis regem Hungáriáé salutaverunt, quae íIii via postea ad coronationem Bohemiae et Imperii Romani dignitatem ex liac inauguratione fuit. Testabuntur et annales Regni Hungáriáé, nulli regum suorum Hungaros tantas 5) Azt hiszem csak nagyon hibás olvasás az egykorú másolótól »centies« (= százszor) helyett.