Fraknói Vilmos (szerk.): Monumenta Hungariae Historica 3. Monumenta Comitialia regni Hungariae 3. 1546—1556 (Bp., 1876)

VIII. A SOPRONYI ORSZÁGGYŰLÉS 1553. Apríl- és Májusban.

1553. APRIL- ÉS MÁJUSBAN. 437 leratj de suscipienda generali expeditione, cui vel ipsa vel Serenissimus eius filius dominus Maximiiianus Rex Boliemie, vel ambo simul omnino preesset, re prestaret, ac proinde preter ceteros apparatus quos non solum in hungaria, verum etiam in ceteris Regnis ac prouinciis suis ad eam ipsam expeditionem fecerat, non mediocrem numerum militum atque equitum, sub aliorum etiam principum dominiis conscriptum, omnia denique instructa parataque habuisse, que ad talem tantamque expeditionem necessaria fore visa erant; verum ubi maiestas sua ab eodem posoniensi conuentu se Yiennam recepisset, preter omnem eius opinionem, repente allatum ad eam fuisse de tumultu, adeoque de graui bello, quod in Germania contra publicam quietem totius Chistianitatis, contraque Sacram Cesaream maiestatem, et consequentur contra eius Maiestatem et Regna sua quorundam factione subito exarsisset; ac quamvis sue Sacre maiestati summe eure erat Hungarie et fidelium suorum defensio, et eorundem in ti anquillitate permansio, idque ex sue Maiestatis in hungaria permansione institutaque expedicione pendere arbitrabatur, tamen propter Germanie incendium restinguendum. et quod ex his tumultibus Imperii aliorumque Regnorum propriorutn sue Maiestatis subsidio, ex quo Stipendium militum externorum, ad hungaricam expeditionem conscriptorum, pro magna parte numerandum erat, spes omnis sublata esset, ipsique adeo Milites ex longinquis regionibus nulla ratione in Hungáriám conduci poterant, sed eo, ab itinere quod iam Hungáriám versus continuabant, redire oportuerit; coacta est maiestas sua, licet inuita, summa cum celeritate Yienna se in Germaniam proripere, ubi quantum laboris Maiestas sua impenderit reonciliandis Sacre Cesaree Maiestati gernianorum quorundam principum animis, et ut simul in communem liostem arma converterentur, quodque ipse eius Maiestatis prouincie hereditarie, Regnumque Bohemie, sine aliquo timore periculi esse non potuerint, oportueritque propterea multis in locis non vulgares copias equites ac pedites ingentibus sumptibus alere, ac non solum curas et cogitationes, verum etiam impensas gravissimas ad defensionem Regnorum et reconciliationem pacificationemque supradictam conferre, gravesque labores itl-