Notitia hungáriae novae historico geographica (Budapest, 2012)
Sopron vármegye
MEMBRUM II. POLITICUM 61 Hungari, ad nostram usque aetatem, perduraverunt. Et referunt omnino hodieque, suae huius originis, indicia. Praeter mores enim avitos, adhuc lingua utuntur Hunno-Avariccr, tametsi utrobique admiserint contagii quidpiam, ex vicinitate; cum Germanorum, tum Croatarum etiam. Nam, linguae quidem dialectus, non una ratione, a Cis-Danubiana discrepat: ut haud desint, qui Trans-Danubianos, crassioris Hungarismi, accusent; Tibisci in primis accolae, qui et moribus, et lingua, proxime, ad priscos illos Hungaros, creduntur accedere. Quidquid eius sit, multum, a nativo, Hungarici sermonis, decore, Trans- Danubianos, universim omnes, defecisse, nemo negaverit, nisi ii forte, qui [p. 25] id de se dici, aegre ferunt. Mores certe, passim, a Germanis, iam pridem, mutuare coeperunt. §. III. Post Hungaros, Germani, iure optimo, memorantur: quippe quos, antiquitate etiam praeveniunt. Non refero originem eorum, ad Pannones, quorum linguam Germanicam fuisse, non sine specie veritatis, contendit Cluverus."-) Tacitus0,) utrum, inquit, Avarisci, in Pannoniam ab Osis, Germanorum natione, an Osi, ab Avariscis, in Germaniam commi- grarint, cum eodem adhuc sermone, institutis, moribus, utantur, incertum est. Quibus verbis Osos, Germanicam nationem esse adserit. Sed, tametsi Germanos fuisse natione, non tamen lingua, subiicit: Osos, inquiens,p-) Pannonica lingua coarguit, non esse Germanos. Quemadmodum infinitos habemus Hungaros, qui linguam Hungaricam penitus ignorant: ita verosimile est, Germanos fuisse Osos, licet Germanicae linguae ignaros. Atque ab his, Pannoniarum Germanos, arcessunt, non plane nulli. Rectius, ab antiquissimis Celtis, Gothis, et Boiis derivaveris, quos Germanico ore locutos fuisse, nemo temere negaverit. Et profecto, haud multum, a vetusta illa, Celtarum, Boiorum et Gothorum dialecto, Germanorum nostrorum sermo discrepat. Ostendit hoc, cum dictio plebis,‘P tum antiquae, oppidorum Comitatus huius, tabulae, linguam redolentes obsoletam, et ab origine sua, haud multum dissidentem. Enim vero, a primis Gothorum temporibus, perpetuo Comitatui inerant, qui Germano loquerentur idiomate, et tunc quidem, cum rerum ubique Hunni potirentur. Ac, licet infinita Gothorum multitudo, in Italiam postea commigravit; tamen, manserunt in Pannoniis validae reliquiae, quae et linguae, et gentis memoriam, tuerentur. Accessit Longobardorum immigratio. quos itidem Germanos fuisse, ipsum nomen innuit: ut iam consuetudinem cum vicinis Tauriscis, et Noricis, taceamus. Hinc vero conficias, non potuisse, linguae Germanicae, eandem mansisse dialectum; quin immo, mixtis, tot gentium loquendi formulis, debuit omnino genus dicendi evadere, sui ipsius dissimile, [p. 26] Est in eo aliquid prisci generis: est etiam, quod a recentiori aetate Germani, horum antiquitas et lingua. Germaniae Antiquae, Lib. i. cap. v. p. 54.' ° * De Moribus Germanorum. Cap. xxvm. N Ibid. Cap. XLiii. initio. q,) Illius potissimum, quam DieHientzen, adpellant, et quae a Sempronio progressa, late, per Comitatum Castriferrei habitat. Laboriosum genus; at sermonis inficeti." I II I Lz'tífe Clüver íGiC p. 54. II De Germanis in Com. Castriferrei habitantibus „die Hientzen' vocatis fusius Bel scribit in descriptione eius Comitatus. Vide in editione nostra pp. 275—276.
