Notitia hungáriae novae historico geographica (Budapest, 2012)
Zala vármegye
494 COMITATUS SZALADIENSIS PARS SPECIALIS MEMB. II. Author et aetas Neo Zrinii: /«//Tureis invisum: Eius habitus. adsultu: magna nostrorum clade §. V. Opportunitas1 ex obsidione hac nostris enata: Neo Zrinium solo aequat Vezirius: Nicolai Zerinii indignatio, et querelae: situs munimenti ad Murám §. VI. Oppida peninsulae reliqua §. VII. §.I.2 Opus fuit Nicolai Zrinii anno MDCLXI. cum3 defensandae peninsulae, tum retundendis Canisiensium Turearum impressionibus, excitatum. Aegre molitionem eam tulere barbari. Nam et minis apud Zrinium, et precibus apud Leopoldum egere, ut munimentum hoc, refrenandis suorum incursionibus fpraefectum4 obicem sine mora tollerent, quod nisi fecerint, neque coalituram pacem, neque si coaluerit etiam, fidam futuram, diuturnamque. Verum ea tunc fuit Zrinii auctoritas, et in hostes fervor, ut a Caesare quidem5 educendae munitionis facultatem facile obtinuerit, Turearum autem interminationes ferventibus adhuc operis non una in hostes impressione ultus sit. Id constat, gravi bello, sed et insigni illi ad S. Gothardum de Tureis victoriae occasionem dedisse Neo Zrinium. Quia enim perpetuis excursionibus fatigare, quin et iustis praeliis decernere [p. 123.] cum barbaris pergebat cum suis Zrinius. Irritati hostes non ante cessandum existimavere, quam recentem hanc calamitatum suarum officinam solo aequarent, Zrinianas autem iniurias egregie vindicarent. Quorum illud evenit sane, sed ita tamen, ut, quam intentabant nostris vindictam Tureae, in se ipsos provocarent. §. II. Molis, et munitionum rationes scite, sed cum redarguitione Wagnerus0^ 6 descripsit. Excitarat id Zrinius, inquit, ad pontis Murae impositi praesidium, et Croatarum perfugium assiduis velitationibus, Canisiensem agrum incursantium. Imperite munitum, et loco situm incommodo. Reductus potius, ut vocant, formam habebat, quales ad castrorum tutelam et urbium oppugnationes excitari solent. Multis insuper vitiis laborabat, quod nec fossam, nec respondentia ad mutuam defensionem1 latera haberet. Agger adeo% e terra existebat, [p. 124.] ut pes ipse tormentis verberari posset; adeo insuper constrictus, ut paullo9 p lures, quin impedimento sibi mutuo essent, minime consisterent; ut adeo militari ioco, caveolam10 dicerent, atque hominum ovile. Nihil tamen incommodiusf quam quod montium vicinorum corona cinctum, eruptionibus faciendis plane ineptum, et numerari viritim possent12 praesidiarii. Qua vero adflumen pertinebat, palorum sepe duntaxat obiecta, caetera, vel equitibus, plano ascensu patebat. Haec nostri, ut gloriosius, quam verius sub ipsa propugnaculi exordia Leopoldo Caesari spopondisse Zrinium iam tum feredidere: eo munitionem suam hanc13 esse habitu, ut non remorari °'^ Historiae14 Leopoldi M. lib. ii. <pp. 154—155.>’ 1 corr. ex oportunitas 2 §. I. add. a nobis 3 add. a nobis pro ad, quod plane erroneum 4 sic 5 lectio incerta 6 corr. ex Vagnerus 1 corr. ex deffensionem 8 Wagner 1719—1731.1. p. 154. add. alte 9 Wagner 1719-1731.1. z.paulo 10 Wagner 1719-1731.1. c. caulam 11 corr. ex incomodius 12 Wagner 1719—1731. 1. c. add. exituri 13 corr. ex han 14 corr. ex hystoriae 1 Vide Wagner 1719—1731.1. pp. (Numeripaginarum in nota Belii desiderati a nobis additi.)
