Avar Anton (szerk.): A Hunyadiak címereslevelei 1447-1489 (Budapest, 2018)
XXXI. Nagylucsei Orbán címereslevele, 1480
a_hunyadiak_cimereslevelei_1447_1489_0115_bent.indd 191 2019.01.16. 10:28:15 XXXI. I. Mátyás magyar király címeradományozó oklevele Nagylucsei Orbán és általa testvérei, Balázs és János, valamint unokatestvére, a néhai Benedek �a Ferenc részére Buda, 1480. február 2. (Gyertyaszentelő Boldogasszony ünnepén) Eredeti oklevél: Magyar Nemzeti Levéltár Országos Levéltára, DL 105029. (régebbi jelzete: DL 103844/a, kiemelés helye: Batthyány család körmendi levéltára, Acta antiqua, Alm. 3. Lad. 5. No. 77.). A Batthyányi család körmendi levéltárával együtt került be az Országos Levéltárba a hitbizományi törvény (1949: VII. tc.) alapján. Pergamen, vörös, fehér, zöld zsinóron függött pecsétje (I. Mátyás második magyar vagy első cseh királyi titkospecsétje) elveszett. Az oklevél első sora (MATHIAS DEI GRATIA REX HUNGARIE) aranyozott antik majuszkulával íródott. A címerfestmény az oklevél bal felső sarkában helyezkedik el, a szöveg le is írja a címert. Az oklevelet a király parancsára állították ki. Másolatok: HU-MNL-OL-R 64 - 2. - No. 28. (az 1896-iki ezredéves országos kiállítás alkalmából a Magyar Nemzeti Múzeum által készíttetett szövegmásolat és színes hasonmás a címerről, a későbbi közlések ezt publikálták) Szövegkiadások: Schönherr 1898 (színes reprodukcióval); MHH II., No. XXIII. (XLVIII.). Szakirodalom: Siebmacher – Ungarn, 139., Taf. 109.; Varjú 1896, 151. (a címer leírásával); Reiszig 1903, 533.; Áldásy I., No. XXXVI. (másolatról, a címerleírás közlésével); Áldásy 1923, 51.; Végh 1936, 30.; Donászy 1938, 14., 19., 20.; Daróczy 1938, 83.; Iványi 1942, 254.; Radocsay 1957, 283–284., 294.; Radocsay 1958, 349., 359.; Radocsay 1964, 62–63, 66., Abb. 6.; Radocsay 1965, 246.; Balogh 1966, I. 321., 546.; Schallaburg 1982, No. 386., Abb. 37.; Nyulásziné 1987, XXVIII. tábla; Bertényi 1988, 58–59.; Bertényi 1989, 198–199.; Hunyadi Mátyás 2008, 279., 266. (kép); Renesancia 2009, No. I.2.2.; Szálkai 2009, No. 87.; Kálmán 2016, 150–151. * * * commissio propria domini regis Mathias dei gratia rex Hungarie, Bohemie etc. �deli nostro dilecto venerabili et magni�co Urbano de Naghlwche preposito ecclesie sancti Nicolai episcopi de Alba, thezaurario nostro, salutem et graciam nostram regiam ac omne bonum. Etsi regibus principibusque terrarum ea precipue virtus naturaliter inesse debeat, ut cunctorum �deliter sibi obsequencium actus et merita dignis prosequantur retribucionibus, eos tamen, quos integra �des, virtus commendabilis premium excellens digniores e�ciunt, ampliori debent amplecti benivolencia, et prestanciori prosequi munere graciarum; sic enim et principum laudabitur prudencia et subditorum animi ad obsequia regia fervenciores redduntur. Hinc est igitur, quod cum tu �delis nobis sincere dilecte, prout experiencia propria nostra de te maiestati nostre testimonium reddit, ab ineunte etate tua serviciis nostris regalibus applicueris et curiam nostram regiam secutus fueris, omni �dei constanter et magna �delitatis perseverencia continue nobis et lateri nostro adherendo in cunctis rebus nostris prosperis scilicet et adversis, ita �deliter et ita sinceriter maiestati nostre et Sacre regni nostri Hungarie Corone servivisti, ut te nobis undique gratum reddideris et acceptum personam, quam tuam laudibus decorandam ac merita tua tociens accumulata digne a nobis premianda comparasti. Quorum omnium intuitu volentes et nos tibi nostre regalis muni�cencie benivolenciam ostendere singularem, hec arma sew nobilitatis insignia, videlicet clipeum manerie bipartitum, rubeo scilicet superius et celestino inferius coloribus indirecte per medium sibi immediate correspondentibus distinctum; in quo equidem clipeo super ipso colore rubeo leonem album, capite sublimato, ore aperto ac cauda in altum supra dorsum erecta, tenendo in pedibus anterioribus aureum pomum; ac supra clipeum galeam retropendiis vestitam et supra galeam stellam unam auream cum sex radiis refulgentem; in inferori autem parte ipsius clipei super colore celestino aliam stel191