É. Apor (ed.): Codex Cumanicus. Ed. by Géza Kuun with a Prolegomena to the Codex Cumanicus by Lajos Ligeti. (Budapest Oriental Reprints, Ser. B 1.)
CODEX CUMANICUS
VII aetate graecas litteras hausit et Bononiae studiis antiquitatis diligenter operam dedit. HOMERI opera, quemadmodum vates ipse in litteris ad NICOLAUM SIGERUM scriptis ait, de ultimis Europae finibus sibi dono oblata gratissimo et laeto animo accepit. Inter amicos, quos maxime coluit, nonnullos Januenses habuit et nihil mirum, si ab uno eorundem codicem cumanicum Europae ultimis per missionaries quosdam conscriptum e possessione ANTONII de FINALE liguris sibi acquisivit. Codicem enim nostrum cumanicum, uti pag. 156 annotatur, per quosdam annos ANTONIUS de FINALE possidebat, cujus familiam, uti mihi doctissimus vir CORNELIUS De SIMONI archivi S. GEORGII secretarius perhumaniter communicavit, e Liguria originem duxisse constat. Utrum PETRARCHA codicem cumanicum ab ipso ANTONIO de FINALE, an alio quodam e numero amicorum Januensium acceperit, minime liquet, sed unum hoc testibus adductis constat, codicem paulo post ANTONIUM de FINALE in possessionem PETRARCH.-E pervenisse. Non solum testes adducti, sed ipse codex assertionem nostram diserte comprobat, pag. enim 127 et 137 quaedam fragmenta poeseos italicae reperiuntur, quorum character secundum opinionem nonnullorum virorum doctorum italicorum , inprimis ATTILII IIORTIS bibliothecae Tergestinae clarissimi praefecti magnani cum PETRARCH.E manuscriptis autographis similitudinem prae se fert. Sed non solum character scripturae, verum modus partes orationis contrahendi, orthographia et vocabula ipsa auctorem fragmentorum magna cum probabilitate PETRARCHAM fuisse demonstrant, eandem enim contractionem et orthograpbiam in his fragmentis observamus, quae in autographis celeberrimi vatis, e. g. in codice vaticano LIV occurrunt. Denotatio litterae i per y in vocabulo may primi fragmenti et in costey et sayta secundi optimer espondet scriptioni ymaginar, ymagine codicis praedicti autopraphi 1 et contractio larcho secundi fragmenti etiam in codice vaticano saepenumero reperitur. Larcho 1 Pag. XIV.