Levéltári Közlemények, 63. (1992)
Levéltári Közlemények, 63. (1992) 1–2. - Szakály Ferenc: Javaslat a „Monumenta archivalia historiam regni Hungariae maedii aevi illustrantia” munkálatainak beindítására / 157–173. o.
, Monumenta Archivalia Históriám Regni Hungáriáé Maedii Aevi Illustrantia'' 165 vandas nostre diligentis eure attuleramus instantiis, quasquidem treugas per ipsum regem Angiié ipsiusque regnum et subditos acceptari procuratas per fideles manus ipsius Nicolai palatini adiunctis eidem certis collegis in Franciam remisimus, quiquidem Nicolaus palatínus cum dictis suis collegis treugas huiusmodi sub omnibus earundem conditionibus et articulis integraliter per dictum regem Francié eiusque principes et consilium in suisprimis accessibus acceptari et approbari fideli solicitudine procurantes, nos in Anglia protunc constítutos solemnium nunciorum et litterarum tam ipsius regis Francié, quam propriorum transmissione super acceptatione ipsarum treugarum certificarunt. Sed mox vetus ipse seditionis auctor, discordiarum omnium páter atque consilii suggestor apostatici nec hiisfelicibus auspiciis callide mentis detraxit argutias. Nam ut de ipsarum treugarum approbatione pretactis ipsius regis Francié, fratris nostri et eorundem nostrorum nunciorum legationibus avisati dispositifuissemuspro earundem treugarum radicibus firmius imbuendis, ex quibus etiamperpetue pacis firmitatem sperabamus sucrescere, simulcum dictis serenissimis Francié et Angiié regibus,fratribus nostris, in locum certumpariter nos conferre, ecce contrariis eorundem regis Francié et nostrorum nunctiorum insinuationibus accepimus, qualiter quidam seditionis amatores et pacis emuli in dicto regno Francié principatus militiarum potestatem optinentes inter mediis tractatibus pacis et treugarum adversus regnum Angiié prefatum per maré naves armata gente refertas nocendi machinatibus destinassent, quod postquam ipsarum treugarum tractatibus tum adhuc ordirentur intercisis rei contumeliosus exitus evidenter probavit. Nos nolentes supramemoratum Christiane religionis sancteque matris ecclesie et sacri imperii negotium diffiisioribus moris sub dissimulationis infructuose tenere dispendiis, cum in presentes Alamanie partes redivissemus, prefatus Nicolaus palatínus cum dictis suis collegis a civitate Parisiensi magnis laboribus etfatigis, non absque pavore exitialis tradimenti personarum et bonorum de nostra commissione revertentes Aquisgrani nobis occurrerunt, de hinc reverendissimo patre dominó archiepiscopo Coloniensi et illustri duce Montensi, principibus sacri imperii fidelibus veteris inimicitie matériám alterutrumfoventibus adpacem reductis in Lucemburgense nativi iuris nostri dominium et ulterius rursum in hanc civitatem Constantie, locum scilicet dictí sacri concilii nobisque nostre imperialis ditionis iure fidissimum idem Nicolaus palatínus armatus assiduefidei constantia maiestatem nostram concomitari et ubique suefidei exhibitionem placibilibus successibus demonstrare nullis omnino rerum et temporum neglexit ingruentiis. Eredetije elveszett, átírva: Zsigmond 1417. jún. 2., (IV. Kai. Iunii) kelt oklevelében: MOL Dl 10 546. Az ország nádorának természetesen kijárt a formulákkal és szuperlatívuszokkal bőségesen meghintett érdem-ismertetés, de — feltehetőleg némi anyagi áldozat árán — szép narratióhoz juthattak a rangban messze alatta állók is. (Ezeket nyilvánvalóan az érintett — nyilván erősen kikerekített — elbeszélések követték, ami néha mulatságos eredményre vezetett. Például: miután a tatárokkal vívott 1241/1242. évi harcokban nem sok jutalomra méltó teljesítmény akadt, a kérelmezők egész sora arra hivatkozott, hogy saját lovát adta a menekülő IV. Béla király alá. 18 ) A remek példa nyomán esetleg feltámadt túlzott remények lehűtése végett, valamint annak bizonyítására, hogy közemberek részére kiadott egyszerű mentesítőlevelekbe is kerülhetett narratio, közöljük az alábbi kivonatot: 18 Borosy András előadása a Hadtörténeti Intézetben, a muhi csatavesztés 750. évfordulóján rendezett tudományos ülésen.