Fejér, Georgius: Codex diplomaticus Hungariae ecclesiasticus ac civilis. Tomi IX. Vol. 4. (Budae, 1834.)

apud Rajnald. ad an. 1554. nro XIX. p. 16. Haec Mathaeus Yillanus, qui decessit A. 1568. vberius edisserit: „Ludouicus peragrataIlussiae parte, quae vltra Bogum flumen est, ducenta equitum miliia Tartariae infudit y ratus, nuspiam bellum maiori lucri compendio quam in hostico duci. Praeerat tum Tartaris adolescens liberali ingenio, •— qui missis ad Ludouicum fecialibus, veniam flagitabat, vt sibi bona fide, ac impune ad Regem adire liceret, non abnuit Ludouicus, et venientem Tartarum, ingentique Procerum Satellitio stipatum, liberaliter in castris accepit. Haesit in obtutu Ludouici Adolescens, dictaque salute, cur se, qui nullam inferendis armis ciuissam praebuisset, armatus peterct, quidue eo bello cuperet, speraretue, libere sciscitatur; cui rex , quod a sacris Christianis alienus esset, bellum se inferre, disserte respondit; tum vt in Hungariae Regum clientelam concederet, datamque fidem annuo tributo firmaret. Tartarus postquam , quae Ludouici mens erat, intellexisset; et si parum aequa, inquiebat, tua oratio est, quod nondum tentata praelii alea, conditiones, tamquam victus sim, praescribas, facileque, si ad manus veniretur, et copiarum numero, et ceteris belli adiumentis, aut referre victoriam, aut dubiam reddere possem ; tamen, quod dudum cum regni prioribus ad vestra sacra adspiro , faciam, quae postulas, clientelamque cum optimatibus — profiteor; tributum quoque non seruitutis quidem, sed clientelae iure pensurus; tuum erit, vt Pontificein de re edoceas, et mihi, quid deinceps facto opus sit, velis consulere. Quia vere loqui videbatur Barbarus, facile fidem Ludouicus habuit; ictisque publico rilu foederibus, Tartaros in