Schuster, Joannes (szerk.): Pauli Kitaibel M. D. prof. Chemiae ac Botanicae: Hydrographica Hungariae 1. (Pest, 1829)
Praelatio
X novissima prodiisset e maim auctoris, cui rescindere aut mutare liberum fuisset, qui e magna memoria addere potuisset plura. Editoris id nunc opera prodit, quale potuit, non terminatum , fragmentis gravatum : insignis tamen futurae Hydrographiae hungaricae materies , auctorisque laboriosi monimentum : studii assidui fons futurus , penitiorisque Hungáriáé cognitionis utile adjumentnm. Praeter quaedam enim frag- mentaria, non terminata, dubiaque adsunt pro suis temporibus completae dissertationes de Aquis bartphensibus et hosziirétensibus 1797, de Aquis parádensibus - 1799, de Acidula szalatnyensi - - 1802, de Acidula budensi sulphureo - salina 1804, de Aquis stubnyensibus * 1806. Verum etiam dissertationes et analyses non com-, pletae, experimenta nondum finita majore parte sistunt data chemica , ad aquas cognoscendas non spernenda, imo haec usum habere possunt ulteriorem , si Aquae aliquando novae analysi tentatae observationem hic non terminatam constabilient, si observatio nova obscuriorem dilucidabit, imo Chronologiam mutationis (possibilis, raro licet contingentis) forte designabit. — Quae tandem sagacissimus auctor pluribus locis sensa depromebat scientifica circa fontium originem, quae libera animi verba circa Aquarum utilitatem, usum, conservationem atque deve- ctionem, quae bella movebat praejudiciis apud nos popularibus , imo Medicorum , circa fontium cincturas atque vires medicas, apud nos adhuc modo nova sunt, nec modo suo carebunt fructu. Sunt tamen praeter haec in itinerariis Kitaibeli dispersa quaedam observata hydrographica, quae utpote non plane chemica, verum utplurimum geologicam et topographical» fontium rationem,