Kitaibel Paulo - Tomtsányi Adamo: Dissertatio de terrae motu in genere ac in specie Mórensi anno 1810 die 14. januarii orto (Budae, 1814)
Sectio I. De terrae motu in genere
11 hanc äuram multum inquinantia, non raro a stirpe intereunt, aut saltem adflicto pectore, graviter anhelantia, vocem edunt insolitam,* aves, velut ver» tigine actae , non volant ut alias, sed in unum congregatae, in saxa, muros, arboresqne volatu incur-* runt, capitaque sibi concutiunt. 4to Motus extraordinarii in atmosphaera, cum tumultu obtuso, qualem turba avium celeriter praetervolantium , edere solet. 5to Post haec signa oriri solet terrae mugitus, et fragor ab imo , non raro canum ejulationem movens; vel nascitur sibilus fugientis e terra pestiferi plerumque, et grave olentis spiritus, qui vitali hac aura gravior, terris incumbit, et animantibus, quae natura prona, et capitibus terrae vicina fecit, lethalis est. 6to Terra a saeculis arida, novas a- quas in lucem effundit , aut pro frigidis, calidas e- largitur, aut denique per saecula manantes, subito, et in perpetuum orbi eripit, profundissimos puteos subito aquis implet, aut evacuat, ac humoris in vicem, flammas non raro evomit, vel cineres, arenam, limum, ab imo expellit, aquam inquinat. Ita in terrae motu Bononiensi anno i6g5. accidisse notum est; jam enim pridie omnium puteorum a- quae, limo, et arena turbatae, ac odorem sulphureum halantes, proxime secuturi motus indicium dedere. Inarre Gedarikenp. 40. Idem evenisse no- v mus Comaromii anno iy63. Idem novissime in Provinciae Albensis motu ad Csernye , et pluribus, ut infra videbitur locis, sed sub ipso primum terrae motu accidisse, indubitatis incolarum testimoniis accepimus. Atque hinc jam facile intelligi potest; qua ratione Perecides , Pithagorae magister, dura quondam, e certo fonte aquam summeret, praedicere potuerit, .imminere terrae motum, qui reipsa paulo post natus, insulam Scyjum violenter convulsit. Anaximander quoque Milesius, post tredecim annos prae® nun-