Kalocsai Főegyházmegyei Körlevelek, 1872
Index
— 46 — magisterio prolium catholicarum admovebitur. Sufficit meminisse : docentes rarissime esse homines adeo cultos, christianos adeo solidos, ut licet vix ulla responsabilitate erga Curatum teneantur, et subordinationis fere ullo nectantur vinculo; tamen omni cum zelo eo cooperentur, ut spiritus religionis in prolibus nutriatur, cunctave ita procedant, ne religiosus spiritus in educatione ullum detrimentum patiatur. 4. Suppetunt et aliae innuraerae difficultates. E duplici hoc Scholarum coordinatione oportet necessario arctam correlationem, pacem ac harmoniam inter Ecclesiam ac Civitatem, atque utriusque ministros turbari, aut adminus aggravari. Multiplicantur non necessario individua administrationis scholasticae. Procuduntur dispersis sumptibus novi iugiterque recentiores libri. Discussiones emergunt inter viros, quos eadem assiduitate in sola promovenda re scholastica oporteret esse occupatos ac coniunctos. Laxantur subordinationis vincula. Varia quaeruntur ac inveniuntur ad non obediendum effugia. Regnicolares increscunt sumtus. Recens generatio formatur in tepore religiosoPraeparantur magnis sumtibus, ac non sine iniuria rei catholicae inflicta, stipendiis largis e communi tributo exclusive his communalis praeparandiae athletis ac surculis suggestis, succrescunt futuri docentes, qui ferent asperrimos et maximé nocivos indifferentiae religiosae fructus. Malum hoc altius iam radices fixit, quam ut solo pio desiderio evertatur : legislatio publica statum rei scholasticae mutare vocatur in melius. Interim II. Agendum, ut quantum in Curatoribus animarum situm, scholae confessionales conserventur, ac laetius floreant. Hoc fine 1. Plurimum efíicit Sacerdotalis prudentia ac zelus. Parvulorum curam praecipua dilectione commendabat Christus Dominus suis discipulis. Ecclesia parvuloruin corda semper ut agri sui fertilissimam respexit partém. Sacerdotalis zelus haud habét nobilius obiectum quam foecunda, in Spiritus Sancti gratia, parvulorum pectora. Haec dilectio, isthic Sacerdotis in proles zelus fovebit curam ac sollicitudinem pastoris, qua nil intentatum reliuquat, quatenus scholas ut catholicas servet, tueatur ac foreat. Porro 2. Finem in istum multum cooperari possunt docentes, seu Scholarum magistri. Horum corda scrutari non ad nos pertinet: quilibet supponendus est bonus donec probetur adversarius. Equidem licet semper non possit impediri, quin docens e proprio indifferentismo non aliqua moliatur : utplurimum tamen bona agendi ratio, benevola affectio Sacerdotis optimum in illum influxum habét. Nec unica vice evenit, quod ii, qui secus liberali genio facile abrepti castra indifferentismi fuissent ingressi, e mansveta Sacerdotis agendi ratione meliora edocti, priorem suum errorem recognoscentes determinate catholicis adhaeserint principiis. Porro 3. Populus ipse clarificari debet de omnibus illis gravissimis consectariis, quae e Scholarum communalium ratione sequuntur. Qui populus christianus si aptis mediis, accomodis opportunitatibus circa scholarum catholicarum momentum, atque prolium animae bonum debite informetur : difficilius cedet allectaraentis adversariorum, ac facilius revindicabit Scholis suis characterem catholicum, ubi illum suamet incuria perdidit. Dein 4. Sedes Scholares secundum convenientem normám institutae, pro bono Scholarum informentur circa sua officia. Congregentur omni ad minimum mense, prout statuta altiora poscunt