Győri Tanulmányok - Tudományos Szemle 17/1996 (Győr, 1996)

Federmayer István: Adalékok Révai Miklós győri éveihez

pro repararíais, augendisque rebus mobilibus, reliquoque apparatu, ad hospites nostros et dignius, et commodius excipiendos. Domum hanc vocaremus Societatis Culturae Linguae Hungaricae Secretariatum: Hungarice: A' Magyar Nyelv míveló Társaságnak Titkos Tisztsége. Iam vt de Bibliotheca etiam aliquid clarius dicam: earn Publicam faceremus statis horis matutinis. Custos Bibliothecae Lectoribus desideratos Libros traderet, iis abeuntibus reciperet: omnia, munde, et recto ordine conseruaret: Catálogos varios conficeret et Librorum, et Materiarum pro commoditate Legentium. SOCIETATIS CULTURAE LINGUAE HUNGARICAE LABOR PRAECIPUUS. Suapte natura intelligitur, huius Societatis eum fore praecipuum laborem, vnde et nomen traheret: nimirum Culturam Linguae Hungaricae. Qua in re, sine dubio, nunc praesertim initio inde a primis apicibus rectius definiendis exordium esset capiendum: turn Ortographia certius constituenda: locupletandum deinde Dictionarium, partim abolitarum, partim inuentarum vocum copia: Syntaxis elegantioribus, et magis genuinis loquendi exemplis illustranda: turn demum variae Scriptiones producendae de omni genere Scientiarum, atque Artium, etiam eorum, quae ad commertium, remque oeconomicam faciunt, praecipue autem de Bellis Litteris, quae sunt ad sensum teneriorem reddendum quam accommodatissimae. Posset hue suam operam ipse etiam Sexus Pulchrior conferre, praesertim de Nobiliore Ordine: vt, quemadmodum apud Gallos Dacier, Deshoulieres, et cetera illustria sunt nomina, ñeque nobis deessent, prout sane nec desunt, huiusmodi ornamenta etiam ab hoc Sexu petenda: in quo cum et sensus tener est, et imaginandi vis vehemens, profecto in Bellis Litteris elegantissimos ederent ingenii foetus. Praeterea insigniter de hac Societate morerentur: praesertim Sociorum et hie vnus esset labor: qui Manuscriptorum Veterum, quibus thesauris Possessores non se libenter spoliant, saltern fidelem descriptionem, ad omnem apicem quam diligentissime obseruandam, procurarent. Pariter copiam facerent etiam Veterum Librorum rarissimorum, saltern accurata descriptione. Quae omnia, vt Bibliothecam nostram tanto efficeremus ditiorem, isthuc deinde sedulo inferremus. Tandem praeter ea incitamenta, quae hucusque retuli, etiam in varus Quaestionibus Litterariis, in Rebus diuersi generis, praecipue ad promouendam oeconomiam, mercaturam, reliquamque rem communem, edendo eleganti aliquo Scripto Patrio pertractandis, vt tempus, et ratio secum ferret, acriore concertatione elaboraretur, proposito quotannis quodam proemio ex Fundo Munificae Collationis. Hoc autem proemium semper inter tres máxime excellentes diuideretur, ea proportione obseruanda: vt primus tres ex eo sextas partes caperet, secundus vero duas sextas, tertius demum vnam tertiam.