A Fővárosi Nyilvános Könyvtár Budapesti Gyűjteményének bibliográfiai munkálatai V. Aquincum irodalma

I. Források és irodalom

31

233. Hogelius, Zacharia

Buda, urbium atque arcium per Európám celeberrima, cum rebus ad eam et per Ungariam gestis memorabilibus, ple- risque, priscis ac recentibus. Erfurti : Kindleb [1686.] 48 p. В 0941/21

Constat autem inter plurimos, celeberri- mam hanc urbem priscis frequenter venire nomine Sicambriam, idque nominis ab antiquis- sima Germaniae gente Sicambris esse sortitam. Mireris, quid rerum Germanis fuerit in Ungaria ? Jurant J о V e m lapidem, seu lapide potius id evictum putant, Matthia Corvino rege in Buda Veteri effosso isthac cum in- scriptione

Sicambros autem vel Cimbros conjiciunt dictos quasi Kämpffer, suntque hodie Geld- renses & Clivani. Horum monumentum Sicambriam anno post natum Salvatorem octoage- simo quinto praeter propter imperante D о - m i t i a n о conditam trecentis sexaginta annis post T h e о d о s i j tempore, inter alia in Istri ripa, ut dictum, contra barbaros ad Imperij tutelam posita castella, invasit dele- vitque suis cum Unnis, saevissimae procellae instar è Scythia Asiatica in Európám Panno- niamque irrumpens, A t i 1 a. p. 3—4.

234. Scala, Ercole

L’Ungheria compendiata ... Venetia : Pittoni 1687. 170 p. В 943/193

Peruenuti intanto all’isola oue si ricon- giungono l’acque del Danubio, vi spicca à gli occhi Buda, detta in latino Sicambria, & Offen in Tedesco. p. 97.

235. Schardius, Joh. & Goldnerus, Geo. Ludo- vicus

Buda historico-mathematice delineata [Diss.] Lipsiae : Gőz 1687. [24] p.

В 943/181

»Nos non moramur autorum alios, qui vel Sicambrios (quae mapparum geograph, recentioris Vischerianae mens esse videtur Sicambriam vocitantis), Germania ortos, Romano militantes imperatori cum Ptole- m a e o, non a patria, sed observationibus astronomicis suis Alexandrin о, & Anton i i Itinerario, extructores faciunt ; vel Budinos, Scythas ; vei Budám quasi Budám a balneis dictam proponunt.« §. 12.

236. Freschot, Casimir

Ristretto delPhistoria d’Ungheria . . . Milano: [1688]. 572 p. B 943/190

In fatti volendo mostrare, che l’elezzione seguita nella sua persona, era per riuscire vgualmente gloriosa, e profitteuole alla sua Nazione, dispose d’incaminarla à nuoue con- quiste, e lasciato il fratello per nome Buda alla direzzione del Regno nella sua assenza (dal quale fratello la Città di Buda, che per auanti chiamausai Sicambria, prese il nome) egli con l’Esercito portossi, e soggiogo le Prouincie vicine della Macedonia, e Tracia. p. 5.

237. Bonfinius, Antonius

Historica Pannonica sive Hungaricarum rerum decades quattuor et dimidia libris XLV. comprehensae : quibus eiusdem regni, populorumque origines et antiqui- tates ... edisserentur. Auctore Joanne S a m b u с о. Coioniae Agrippine : Wi- denfeldt et De Bergos 1690. Bq 943/311

Dec. I. lib. I. p. 17. »Supra Budám veterem in eadem Danubii ripa, vetustissimae urbis vestigia nunc cernuntur, magnumque murorum ambitum referunt, Sicambriam nunc juniores dicunt, e Sicambris, remotissimis Germaniae populis : nam civitas ista ex auxiliatrice Sicambria légioné Germaniae, nomen olim assumptit. In hac veteri Buda lapis effossus est M a 11 h i a e regis tempore, dum funda- menta jacerentur aedium B e a t r i c i s regináé, cum tali inscriptione : Légió Sicambro- rum Hic Praesidio Collocata Civitatem Aedifi- carunt, Quam Ex Suo Nomine Sicambriam Vocaverunt. Nos autem quantum ex P tôle m a e о & Epigrammatis veterum lapidibus incisis conjicere possumus, legionis primae auxiliatricis hanc urbem fuisse credimus . . .«

Dec. I. lib. III. p. 37. »At lia... Sicambriam imperii sedem elegit, quam supra Budám veterem fuisse volunt, cujus adhuc vestigia múlta supersunt.«

Dec. III. 1. 9. = CIL 3542—3568.

238. Szent-Ivány, Martinus

Curiosa et selectiora variarum scientia- rum Miscellanea. Tom. 1—2. Tirnaviae : Friedl 1691. B 309/6

Tom. I. Dissert. IV. Horographica. p. 129. Buda.

Buda . . . varia . . . nomina, est sortita, Curta Ptolomaeo, aliis Aquincum, pie- risque Sicambria dicitur. Nominis . . . originem alii ad Sican montem . . . alii ad Sicambros . . . populos referunt : huic fidem facit lapis M a t t h i a e Regis tempore repertus cum insriptione : Legio Sicambrorum hic praesidio coliocato : civitatem condidit, quam ex suo nomine Sicambriam vocavit. Boni. dec. 1. lib. 2.

239. Lisznyai K. Pál

Magyarok cronicaja . . . Debreczen : Kassai 1692. 338, [21] p. В 943/194

»Attila és a magyarok Pannóniát elfoglalva Sicambria nevű régi elromlott váras körül (kit ma Ó Budának hívnak) megtelepedé- nek, Atyllát ő magát Sicambria nevű puszta várasban bészállíták, az után ő magok a magyarok az három Pannóniában meg telepedének . . .« p. 120.

240. Beregani, Nicola

História déllé Guerre d’Europa dalia comparsa deH’armi Ottomane nell’Hun- gharia. Tom 1—2. Venetia : Ciera 1698.

Bq 914/77/1

. . . Fu anticamente chiamata Acquinto, e da Romani, dal nome d’alcune déllé loro Legioni, fu intitolata Sicambria, poscia da Buda fratello d’A 11 i 1 a Re degli Hunni . . . hebbe il nome di Buda . . . p. 174.

241. Bonbardus, Michael

Topographia magni regni Hungáriáé . . . Viennae : Voigt 1718. [7], 371, [17] p.

В 914/153

Prima ejus (Budáé) laus petenda ab anti- quitate ; sed (ut candide fatear) tanta inter seriptores de hujus Urbis origine dissensio, ut rei veritas haud facilé erűi queat. . . Buda . . . eô primum locô extructa fuit, ubi nunc situs est pagus Vetus Buda . . . nec procul a veteri Sicambria, prout habet lapis Corvinianus è veteribus ruinis, dum növi Palatij fundamenta jacerentur, erutus ..