Fabó András: Monumenta evangelicorum Aug. Conf. in Hungaria historica I-II Pest 1861-1863.
II. kötet - ADVERSARIA - SECTIO I. - CAPUT II.
63 numero argumentis ad oculum demonstrat et de iniquis ejus fatis egregie commentatur. Conferri praeterea meretur articulus 55. an. 1545., ubi proceres Hungáriáé in publicis regni comitiis omnem ejus captivitatis causam in homines malevolos et regni Hungáriáé eversores, hispa- nos, derivant. Huc pertinet commentum de episcopatus a liensis sublesta per Petrum Perényium invasione. Occupaverat ille, tamquam praecipuus illius temporis militiae dux, arcem et tractum agriensem, ut tureis Hungáriáin latissime depopulantibus se cum dignitate objicere possit: sed episcopatum agriensem suae potestati subjecisse ejusque bonis inhiasse, nemo unus est, qui certo argumento probavisset. Fer- dinandus I. imperator in responso suo statibus Hungáriáé in causa Pe- rényiana in comitiis tyrnaviensibus an. 1545. suplicantibus art. 55. dato, non episcopatum agriensem, sed arcem repetit et Olahus, tum episcopus agriensis, nullam hujus rei facit in Chronico suo mentionem, quod uterque facturus fuisset, si Perényius bona episcopatus usurpavisset. Quod ergo neque Ferdinandus imperator, neque Olahus metropolita noverat, receu- tiores Sybillae effinxerunt. Epitaphium, quod Nie. Benger paulinianus definitor in Annalibus suis vol. II. lib. 1. pag. 18. et 19. apud terebe- sienses Petro Perényio positum esse mentitur, a rabulis paulinianis confictum est, cum non in Terebes, sed Patakini in domino requiescat. In hunc pessima fide injurius est Sigism. Podlusányi, qui de Rebus gestis regum Hungáriáé Tom. I. p. 530. sq. eum insolentem im- probumque et neque Johanni, quem deseruerat, neque Ferdinando, quem oderat, fidum fuisse comminiscitur et nonnisi eo nomine conspicuum haberi, quod Lutheri zizaniorum egregius fuerit seminator. Ita rerum Petri Perényi feliciter pro patria gestarum juxta cum ignaris ignarissimus rabularum ad instar sparsit in orbem Podlusányi, homo propter odium religionis et coelesti et publicae veritati inimicissimus. Comes Perényi uti numerosissimos habebat clientes: ita latissima in regno Hungáriáé, inprimis in comitatu abaujvariensi, sárosiensi, zempliniensi et baranyiensi aliisque latifundia possidebat, uti Franc. Forgács cardinalis in historia manuscripta libro XVI. confitetur, ex quibus etsi quaedam per Joh. de Zápolya pecuniis redimerentur, evangélium tamen et veritatem evangelicam sine cessatione praedicari jussit heros religioni evangelico-lutheranae deditissimus. Inanem fabulam redolet et eruditis patriae civibus non sine ratione suspectum est, quod autor Fragmentorum cassoviensiuin de Petro Perényio ex narratione Petri Kozma, canonici agriensis, pag. 265. adfert: „eum videlicet suscepto
