Az Egri Ho Si Minh Tanárképző Főiskola Tud. Közleményei. 1984. (Acta Academiae Paedagogicae Agriensis : Nova series ; Tom. 17)
I. TANULMÁNYOK A TÁRSADALOMTUDOMÁNYOK KÖRÉBŐL - Hieronim Szczególa — Edward Hajdúk: Swiadomosc spoleczna studentów uezelni pedagogicznej
4. Studenci ch^tniej od swoich kolezanek zgadzajq si§ z postulatem uzaleznienia szacunku pracownika u wspóípracowników i przelozonych od sposobu wykonywania pracy zawodowej (2,8; 2,5). Studenci wyrazaj ^ zgodt^ na wzmacnianie kontroli zespolu pracowniczego nad zawodowq. aktywnoscií\ pracownika. Studentki odmawiaj^ takiego prawa zespoíom pracowniczym. 5. Studenci wykazuj ^ mniej zrozumienia od swich kolezanek dia postulatu domagaj^cego si^ od panstwa stwarzania kazdemu míodemu czlowiekowi warunków clo wyuczenia síq zawodu przez niego obranego (2,9; 3,3). Ten rodzaj swiadczen panstwa nie jest tez bez zastrzezen przyjmowany przez studentki. 6. Studentki wzbraniaj^ si^ przed zaakceptowaniem postulatu uzalezniaj^cego poziom wyksztalcenia jednostki wyl^cznie od jej zdolnosci, natomiast studenci s^ skíonni zaakceptowac ten postulat (3,3; 2,8). Studenci nie przezywaj ^ obawy o negatywne nast^pstwa dia siebie konsekwentnego realizowania zasady sprawiedliwosci uzalezniajacej poziom wyksztalcenia jednostki od jej zdolnosci. 7. Ani studenci ani studentki nie wyrazaj í| zgody na realizacj q zasady uzalezniajacej poziom zycia jednostki od jakosci jej pracy zawodowej (2,0; 2,3). Studentki odnosz^ si<j z wyrazn^ dezaprobatq do tej zasady sprawiedliwosci, studenci s^ bardziej skíonni zaakceptowac j^. Myslimy, ze stanowisko obu kategorii badanych, stanowi odzwierciedlenie opinii szerszych kr^gów naszego spoleczenstwa. Z tego powodu uznac je trzeba za wysoce niekorzystne. Kwestionuje ono podstawowy wyznacznik wartosci czlowieka — jakosc pracy zawodowej — stanowi ^c^ moraln^ podstaw^ roszczerí jego w stosunku do spoleczenstwa. 8. Przydzial mieszkania rodzinie zgodnie z potrzebami okreálonymi przez liczbt^ jej czlonków ma proporcjonalnie wi^cej zwolenników wsród studentów, mniej wsród studentek (2,9; 2,6). Obu kategoriom badanych wydaje si^ kontrowersyjna ta zasada swiadczen dia rodziny. Stwarza ona przywilej pierwszenstwa korzystania z dóbr powszechnie poszukiwanych bez zwi^zania jego z obowiazkami rodziny wobec spoleczenstwa. 9. Prawo obywatela do wyboru czlonkostwa jednej z dzialaj^cych w Polsce partii jest zdecydowanie aprobowane przez studentów a takze przez studentki (3,8; 3,6). Prawo to moze byc realizowane bez naruszenia interesów jakichkolwiek kategorii obywateli. Badani nie dostrzegaj % powodów aby prawa temu odmawiac komukolwiek. 10. Studentki nie wyrazaj zgody na to, aby kazdy obywatel mial prawo krytykowac decyzje wladz politycznych. Studentci sei zwolennikami takiego przywileju obywateli (3,3; 2,4). Rozbieznosci stanowisk sq bardzo wyrazne. Studentki wykazuj ^ wigcej zrozumienia dia zasady immunitetu wladz politycznych, ochrony ich decyzji przed publiczn^ krytyk^ obywateli, studenci staj^ w obronie prawa obywateli do osadu publicznego dzialalnosci instytucji politycznych. Radykalizm studentów i konformizm studentek stanowi^ odmienne postawy reprezentowane w takich samych sytuacjach. Swiadczy to o oscbowoáciowych wyznacznikach ustalonych rózriic. 11. Studenci bez zastrzezen przyznaj^ obywatelowí prawo zaskarzania do sadu decyzji wladz administracyjnych, studentki zachowuj^ si^ bardziej ostroznie w tej kwestii (3,8; 3,1). Obie kategorie badanej mlodziezy akceptujq 57