ARHIVSKI VJESNIK 7-8. (ZAGREB, 1964-1965.)
Strana - 404
R. Tašu, na 147 strana njegove knjige, glavni je predmet registratura i registraturna građa u privrednoj organizaciji. U prvom poglavlju autor prikazuje razne vrste evidencija registraturne građe koje se vode u registraturi (pojedine u nekoliko varijanata), način njihovog vođenja i kombiniranja, njihove prednosti, nedostatke i obrasce. U drugom poglavlju (»Registratura«), koje čini glavni dio priručnika, opisana je zadaća, važnost, funkcije i vrste registratura obzirom na tehničku stranu njihovog uređenja. Posebno se autqr osvrće na troškove uzdržavanja i na pitanje »produktivnosti« registrature. Opširnije su obrađeni načini i vrste odlaganja (arhiviranja) registraturne građe po raznim sistemima s osvrtom na specijalne slučajeve odlaganja prema vrsti spisa, njihovoj vrijednosti, porijeklu, učestalosti upotrebljavani a itd. Opis radnih sredstava u registraturi, odnosno opreme registrature, popraćen je ilustracijama nekih tehničkih sredstava pomoću kojih se olakšava i ubrzava rad u registraturi. U tomu okviru opisano je i mikrofilmovanje dokumenata, prednosti, koristi i rentabilnost toga postupka i arhiviranje mikrofilmskih snimaka. Dalje je autor izložio osnovna pravila u postupanju sa spisima ističući potrebnu dosljednost i disciplinu u primjenjivanju tih pravila i provođenju postupaka. Pravila se odnose na: vrijeme odlaganja, pripremu spisa za odlaganje, odlaganje spisa (predmeta) na više mjesta, cirkulaciju spisa, posuđivanje, davanje spisa na uvid, odgovornost jedne osobe za svu registraturu, decentralizirano odlaganje tekućih spisa (po sektorima), označavanje (signiranje) registraturnih jedinica, odlaganje interne korespondencije. Za orijentaciju kod sastavljanja registraturnog plana (plana za odlaganje spisa) autor je razradio dva tipa registraturnog plana za veće industrijsko poduzeće: jedan u kojemu se za redanje spisa koriste oznake slova abecede i drugi u kojemu su oznake spisa sastavljene od brojeva (decimalni sistem). U prvomu su sistemu spisi u osnovi grupirani po korespondentima (imenu, nazivu, mjestu stanovanja, sjedištu), a u drugomu po materiji (sadržaju). U posebnom odjeljku autor je izložio tehniku rada u registraturi: razvrstavanje spisa prije odlaganja, oprema spisa za odlaganje, odlaganje kopija, vođenje uputnih kartoteka, izbjegavanje i sprečavanje pogrešaka u registraturi, davanje informacija o registraturnoj građi, sprečavanje zloupotreba građe. Registraturom naziva autor mlađu registraturnu građu (do dvije godine starosti) još potrebnu operativi i smještenu po sektorima i odjelima. Centralno spremište (kod većih privrednih organizacija) u koje ulazi starija registraturna građa iz svih sektora naziva arhivom. Prema tomu u posebnom poglavlju govori o zadaći i uređenju »arhiva«, o preuzimanju građe u arhiv od sektora, o načinu odlaganja, evidenciji i izlučivanju (škartiranju) građe u arhivu. Na kraju autor govori o problemima dokumentacije u privrednoj organizaciji: o zadaći dokumentacije, dokumentacionoj građi i njenom sakupljanju, sređivanju i evidentiranju. U knjizi su opisani svi poslovi koji se obavljaju u registraturi i sve faze obrade i kretanja spisa u privrednoj organizaciji od njihovog nastanka odnosno primitka do arhiviranja. Ako se uzme u obzir da kod nas nema jedinstvenih propisa o registraturi i registraturnom poslovanju i da u tom pogledu, zbog proizvoljnosti privrednih organizacija, vlada prilična neujednačenost i šarolikost onda ovaj priručnik može samo pridonijeti ujednačavanju i boljoj organizaciji rada u registraturama. Osim toga dat će poticaja da se, u okviru naših mogućnosti, u registrature uvode i prilagođavaju našim prilikama suvremenija sredstva i metode rada, što će samo pridonijeti osposobljavanju registratura za vršenje njihovih funkcija. Pogotovo će priručnik pridonijeti podizanju nivoa stručnosti radnika koji rukuju registraturnom građom i rukovode registraturama privrednih organizacija, kojima je priručnik i namijenjen. Isto tako će priručnik dobro doći i arhivskim radnicima, pogotovo mlađima, koji u registraturama privrednih organizacija moraju da obavljaju različite poslove arhivske službe. 404
