ARHIVSKI VJESNIK 7-8. (ZAGREB, 1964-1965.)

Strana - 403

U poglavlju »Građa« Rašid Hajdarević je objavio »Jedan popis uhapšenih dužnika u Sarajevu iz godine 1834—1844«, (str. 331-356). Dokumenat je autor preveo s turskog jezika čiji se original čuva u Arhivu grada Sarajeva. Ova građa je važna za društveno-ekonomske prilike toga vremena, jer se u njoj govori o porijeklu povjerilaca, dužnika i jamaca, njihovom socijalnom sastavu i klasnoj pripadnosti kao i o njihovim međuvjerskim odnosima. Rade Petrović je objavio »Zabilješke dr. Pere Cingrije o Hercegovačkom ustanku (1875—1878)« (str. 357-367) koje je napisao dr. P. Čingrija 1918. godine »prema sjećanjima i dokumentaciji sačuvanoj u njegovom privatnom arhivu«. Zabilješke se odnose na djelovanje dubrovačkog Odbora za pomaganje hercegovačkih ustanika 1875. godine na čijem čelu se u to vrijeme nalazio dr. Čingrija. Dr. Ilija Kecmanović objavio je pod naslovom »Jedna epizoda iz borbe Bosne i Hercegovine za crkveno-školsku autonomiju« (str. 369-396) memorandum bosanskohercegovačkih Srba ruskome caru iz 1902. godine. Original toga dokumenta je pohranjen u Srpskoj akademiji nauka u Beogradu. To je pismo vođa za autonomnu borbu srpskog naroda u Bosni i Hercegovini upućeno ruskom caru. U njemu se iznose teške prilike srpskog življa u Bosni i Hercegovini i traži se »autonomija bez ikakva utjecaja Austro-Ugarske, na unutarnju i spoljnu upravu tijeh zemalja«. Dr. Hamdija Kapidžić objavio je pod naslovom »Austrougarske centralne vlasti i omladinski pokret u Bosni i Hercegovini neposredno poslije sarajevskog atentata« (str. 397-461) arhivsku građu iz koje se vidi riješenost centralnih austrougarskih vlasti, Zajedničkog Ministarstva financija u Beču i Zemaljske vlade u Sarajevu da svim raspoloživim sredstvima uguše revolucionarni omladinski pokret jugoslavenski orijentirane bosansko-hercegovačke omladine okupljene u pokretu »Mlada Bosna«. Građa je objavljena u originalu — na njemačkom jeziku. Dokumenti su dati hronološki počev od 2 jula do 27 novembra 1914. godine. U poglavlju »Prikazi i ocjene« dr. Hamdija Kapidžić dao je prikaz studije »Iseljavanje Crnogoraca u XIX vijeku« od dr. Đorđije-Đoke Pejovića. Risto Besarović dao je prikaz Kecmanovićeve monografije o Ivanu Franji Jukiću. Kasim Isović je dao prikaze: edicije »Turski izvori za istoriju Beograda« knjiga I, svezak I, od dr. Hazima Šabanovića, te stručnog časopisa »Arhivist« — Organ Saveza društava arhivista Jugoslavije, br. 1-2, 1964. Beograd i stručne publikacije »Radovi« —• Filozofskog fakulteta u Sarajevu, knjiga I, Sarajevo 1963. Hamid Dizdar nas informira o knjizi regesta »Dokumenti o radničkom pokretu u Bos. Krajini 1919—1941«, izdanje Arhiva Bosanske Krajine. Nadalje je dao prikaz slijedećih časopisa: »Arhiv PTT« Beograd pod naslovom »Jedna zanimljiva publikacija posvećena istoriji pošta i poštanske službe kod nas« — kao i prikaz časopisa »Arhivist« za 1963. g. i »Arhivski vjesnik« IV-V sv., 1961—1962. U poglavlju »Društvene vijesti« naći ćemo »Izvještaj o radu Društva arhivista Bosne i Hercegovine u periodu od 1962—1964. godine« i izvještaj sa »Savjetovanja i V. redovne skupštine Saveza društava arhivista Jugoslavije«. M. Knopfmaher Rudolf Taš, REGISTRATURA, ARHIVA I BRZO RJEŠAVANJE POSTE Zagreb 1964, Izd. »Informator« O registraturi i registraturnom poslovanju malo se kod nas pisalo. O ovomu predmetu pisalo se fragmentarno i usput pišući o organizaciji, racionalizaciji i tehnici administrativnog (kancelarijskog) poslovanja i razvijanju dokumentacione i informativne službe. 403