Raffay Sándor szerk.: Theologiai Szaklap 10. évfolyam, 1912 (Budapest)
Vincze Sándortól: Tatianus apologiája
Tatianus apologiája. 207 van dolgunk, mellyel T. egy iskolát akart megnyitni, de e nézetüket nem bizonyították. Kukula foglalkozott azután behatóbban e kérdéssel s igyekezett azt bizonyítani is. Lássuk azért az idevonatkozó bizonyítékokat. I. Cap. 1 (ρ. 1, 1.): Μη 7ΐαι>ι> φιλέχ&ρως διατί&εσ&ε προς τους βαρβαρους, άνδρες "Ελληνες, μηδέ φ&ονήσετε τοϊς τούτων δόγμασιν. II. Cap. 5 (ρ. 6, 4—12.): και γαρ αυτός εγώ λαλώ, v.ai ν μ ti ς άκούετε. και ου δήπου δια της μεταβάσεως τοϋ λόγου κενός ο' προσομιλών τοϋ λόγου γίνομαι, προβαλλόμενος δε τι ν εμαυτον φωνην διακοσμειν την ευ ύμιν άκόαμψον νλην προύβημαι /.αι καί}άπερ ο λόγος εν άρχϊί γεννηθείς άντεγέννησε την ν.αίϊ' ημάς ποιησιν αϊτός εαυτψ, την νλην δημιονργηοας, ουτω χάγώ κατά την του λόγου μίμησιν τναγεννηό-είς '/.αϊ την τοϋ αληθούς κατάληφιν ηοιιοιημένος μεταρρυθμίζω άΐ]ς αυγγενοϋς ύλης την σύγγυσιν. III. Cap. Η (ρ. 10, 25): καταβάλλετε τοιγαροϋν τον ληρον και μη δια τό μισέιν ημάς οδικώς παρανομήσητε. IV. Cap. 12 (ρ. 13, II —14): τά d« καθ·' έκαστα δυνατόν κατανοησαι τω μη κενοδοξίας άποσκορακίζοντι τ ας δειοτάτας ερμηνείας, α'ι κατά χρόνον διά γραφής εξεληλεγμέναι τιάνυ d εοφιλέις τους ιιροςέχοντας αύται ς ιιειτοιήκασιν. V. Ibid. (ρ. 13, 31 -14, 6): ταϋτα δε ημών λεγόντων ουκ από γλώττης ούδε από των εικότων εννοιών συντάξεως τε σοφιστικής, ΰειοτέοας δέ τίνος έκφονι'σεως λόγοις καταχρωμένων οι βονλόμενοι μαν'ϊάνειν σπεύσατε, και ο'ι τον Σκύίϊην Λνάχαρσιν μη άποσκορακίΐ,οντες και νυν μη άναξιθ7ΐα&ήσψε ηαρά τοΊς βαρβαρική νομοθεσία 7ΐαρακολουθούσι παιδεύεοδαι. χρήσασίϊε τοις δόγμασιν ήμώυ καν ως τή κατά Βαβυλώνιους προγνωστική, κατακούσατε λεγόντων ημών καν ώς δρυός μαντευομένης. Talán a legerősebb bizonyíték arra nézve, hogy tanitani akar. Különösen e szavak: oi βουλόμενοι μαν&άνειν σπεύσατε. Hozzávehetjük még a fejezet zárószavait is p. 14, 6—9. VI. Cap. 15 (p. 17, 8—11): δυνατόν δε ιιαντϊ τώ νενικημένω πάλιν νικά ν τοϋ θανάτου την σύστασιν παραιτούμενον. τ/ς δέ εστίν αύτη, εισύνοπτον έσται τοις βουλομένοις ανΟρώηοις τό ά&άνατον. Itt rámutat arra, hogy e tudomány könnyen elsajátítható, de tovább nem megy. Mintegy jelzi tehát, hogy δ hajlandó a tanításra. VII. Cap. 17 (p. 18, 18 — 23): και ύμεΊς δέ τοϋ γέλωτος ψ μη άποπαύσησΟ-ε, των αυτών ώνπερ χαί οι γόητες τιμωριών άίίολαύσετε. διόπερ, ω "Ελληνες, κεκραγότος ωσ7ΐερ από τοϋ μετεώρου κατακοίσατέ μου μηδ' επιτω&άζοντες την υμετέραν άλογιστίαν hii τον κηρικα της αληθείας μετάγετε. VIII. Cap. 19 (ρ. 20, 25—21, 11): 'Ύμείς δε τούτων ουκ έχοντες την κατάληχριν ηαρ' ημών τών είδότων εκπαιδεύεστε^ λέγοντες θανάυου καταφρονέίν και την αυτάρκειαν άσκέίν. ο'ι γάρ παρ υμ'ιν φιλόσοφοι τοσούτον αποδέουσι της ασκήσεως ώστε παρά του 'Ρωμαίων βασιλέως ετησίους χρυσούς εξακοσίους, λαμβάνειν τινάς εις ούδΐν
