Diaconescu, Marius (szerk.): Mediaevalia Transilvanica 1998 (2. évfolyam, 2. szám)
Fontes
318 Vasile Rus Gymnasium quatuor Classium, cum copia Discipulorum in Convictu et Seminario habet. De his veraci testimonio comprobatum est docuitque experientia, nullibi per Transylvaniam diligentius in Studio incubuisse Juventutem, quam in Udvarhely189. Hinc iuvenes annue egredientur Claudiopolim ad superiores Scholarum Classes, agnoscunturque singulari probitatis exemplo, atque agendi dexteritate conspicui, illustres. Haud pridem erecta hic est Congregatio agoniae, cuius Albo primi inscripsere sese Augustissimus Imperator Leopoldus cum sua Domo Austriaca, et Eminentissimus Cardinalis a Kollonicz cum Aulae Caesareae Ministris190. Ad huius Congregationis exercitium tantus fit hominum acursus, tanta poenitentiam et Communicantium multitudo, tanta devotio, cui singularis accedit sacrorum ornamentorum apparatus, ut non solum Acatholici, sed et orthodoxi multam habeant admirationem; milleni homines adsunt191 Domenica Passionis, qui Titularis est hujus Congregationis; plures autem ob locorum opportunitatem ad processionem Theophoricam, et alias quasdam solemnitates, advenientibus una Siculiae Parochis, qui Sacro labore ibi insignitis defatigantur. Nunc Societas in proprio nigro vestitu hoc Domicilium incolit, quod ante hac minime licuerat; nempe manifesto vitae periculo semet exposuisset quisquis lesuita hic apertus morari attentavisset.192 -§ IX Cibiniensis. Seu Hermanstadiensis. Missioni S.J. in Lutherana Cibiniensi Civitate initium fecit venerabilis P. Lucas Kolich S.J. ex provincia Bohemiae, qui in septimum supra decimum annum penes unicum Generalis Sereny Regimen Missionarii munus in Castris / [68]v obiverat. Eius vitae cursus ob Apostolicam vivendi normam typis mandatus est. Biennio (Cui est immortuus) hic sancte laboravit, bonum<que> numerum a se ad Catholicam fidem conversorum, in singulos menses descriptum habuit, totius Civitatis affectum mire lucratus. Sequentibus quindecim Mensibus alii Patres Castrenses S.J. succedaneam Missionis gesserunt curam, donec mitteretur P. Antonius Templman S.J. cum stabili pensione Caesarea Cibinii permansurus: missionarius Vir erat amabilis, naturalis modestiae, et solidae virtutis, atque in cura animarum indefessus, quarum etiam insignem numerum ab Haeresi ad gremium Ecclesiae deducebat annue, peractoque quinquennio, uitam Cibinii pie finiit, sacramentis ante mortem rite communitus. Quia vero multitudini laborum impar erat Missionarius unus, necesse fuit duos, deinde tres hic permanere; imo pio Generali Transylvaniae Commendante193, eiusque militari aula (General Staab) quartum adiungi opportuit, praeter aliquos Patres Franciscanos, qui sponte collaborant, ellemosynariam experti gratitudunem. Huc ad convictum Patrum S.J. placuit Nobilitati circa tres iam Classes Grammaticae hic A. 1701. docebantur, et cum hac Iuventute 189 Iniţial fusese scris Udvarhelly, dar primul ‘1’ a fost tăiat de către Kemény. 190 Cuvânt corectat de către Kemény din altul, care nu mai poate fi citit. 191 Liniuţa de unire între cuvintele ad şi sunt a fost trasată de către Kemény. 192 în H: lipseşte întreg paragraful opt, referitor la Osorheiul Secuiesc. Singurele informaţii despre Osorhei la începutul textului (pag. 3): Albae luliae et Udvahehni etiam de societate transvestiti Sacerdotes Ecclesias, et Scholas curabant. 193 Majuscula este întărită de către Kemény.