Püspöki körlevelek 1914 (Szombathely, 1915)
— 113 — infer nos esse, tum suos appellat: Omnes autem vos fratres estis.12 * 14 *) Ut sit ipse primogenitus in multis fratribus.11) Quod vero ad fraternum amorem excitandum, vet erga eos quos naturae superbia contemnit, valet plurimum, in intimo quoque suae ipse vult agnosci personae dignitatem: Quamdiu fecistis uni ex his fratribus meis minimis, mihi fecistis.'’) Quid, quod sub exitum vitae impensissime rogavit Patrem, ut quotquot in se ipsum essent credituri, omnes caritatis copulatione essent unum? Sicut tu Pater in me, et ego in te.1") Denique e cruce pendens, suum sanguinem in nos omnes exhausit, unde quasi coagulati compactique in unum corpus, sic amaremus inter nos, quemadmodum inter membra eiusdem corporis summa amicitia est. Verum longe aliter se habent mores horum temporum. Nunquam fortasse fraternitatis humanae tanta fuit, quanta hodie, praedicatio, quin imo non dubitant, Evangelii voce neglecta, operaque Christi et Ecclesiae posthabita, hoc fraternitatis studium eifere, tamquam unum e maximis muneribus, quae huius aetatis humanitas pepererit. Re tamen vera, numquam minus fraterne actum est inter homines, quam nunc. Crudelissima ob dissimilitudines generis sunt odia; gentem a gente potius simultates, quam regiones separant; eadem in civitate, eadem intra moenia flagrant mutua invidia ordines civium; inter privatos autem omnia amore sui, tamquam suprema lege, diriguntur. 6. Videtis, Venerabiles Fratres, quam necesse sit omni studio eniti, ut Jesu Christi caritas rursus in hominibus dominetur. Hoc certe semper Nobis propositum habituri sumus, velut proprium Nostri Pontificatus opus; hoc ipsum studete vos, hortamur. Ne desistamus vel inculcare auribus hominum vel re praestare illud Joannis: Diligamus alterutrum.16) Praeclara certe, valdeque commendanda sunt illa quibus haec aetas abundat beneficentiae causa institutis; at enim, si quid ad Dei et aliorum caritatem in animis fovendam conferant, tum demum solidae utilitatis sunt: quod si nihil eo conferant, nulla sunt; nam qui non diligit, manet in morte.17 18) 7. Alteram diximus communis perturbationis causam in eo consistere, cpiod iam non sancta vulgo sit eorum, qui cum potestate praesunt, auctoritas. Ex quo enim placuit omnis humanae potestatis non a Deo, rerum conditore et dominatore, sed a libera hominum voluntate deducere originem, vincula officii, quae eos inter qui praesunt et cpii subsunt, intercedere debeant, adeo extenuata sunt, ut prope- . modum evanuisse videantur. Immodicum enim studium libertatis cum contumacia eoniunctum, paullatim usquequaque pervasit, idque ne domesticam quidem societatem, cuius potestatem luce clarius est a natura proficisci, intactam reliquit; quin etiam, quod magis dolendum est, in sacros usque recessus penetravit. Hinc contemtio nascitur legum; hinc motus multitudinum; petulantia reprehendendi quidquid iussum sit; hinc sexcentae repertae viae ad disciplinae nervos elidendos; hinc immania illorum facinora, qui. quum se nulla teneri lege profiteantur, nec fortunas hominum verentur nec vitam perdere. 3. Ad hanc opinandi agendique pravitatem, qua societatis humanae constitu tio pervertitur, Nobis quidem, quibus magisterium veritatis divinitus mandatum est, facere non licet; populosque admonemus illius doctrinae, quam nulla hominum placita mutare possunt: Non est potestas nisi a Deo: quae autem sunt, a Deo ordinatae sunt'") Quisquis igitur inter homines praeest, sive is princeps est sive infra principatum, eius divina est origo auctoritatis. Quare Paulus non quovis modo, sed religiose, id est ex conscientiae officio, obtemperandum iis esse dicit, qui pro potestate iubent, 12) Matth. XXIII. 8. 18) Rom. Vili. 29. 14j Matth. XXV. 40. 1B) Joan. XVII. 21. 16j I. Joan. III. 23. 17) Ibid. 14. 18) Rom. XIII, 1.
