Cherrier Miklós János: Institutiones Historiae Ecclesiasticae. Tom.3. (Pestini, 1841) - 21.951c
potuit, cura compertum sit, suppositos auctores illarum decretalium multo prius vixisse, quam haec vel lucem conspexerint, 6) stigma falsitatis manifestat, haud recta temporum computatio, dum quippe nomina consulum in fastis non reperibilium adferuntur, viri Ioquentes , aut scribentes inducuntur, qui pridem obiverant. 7) non pauca in illis memorantur uti Primates, Patriarchae, Apo- crisiarii, ritus liturgici, et alia, quae aetati, et Usui veterum Pontificum repugnant; aliae vero res antiquis temporibus frequentis- simae, uti Christianorum persecutiones, controversiae, haereses aliaquc silentio praetermittuntur. Ut adeo jam Christianus Lupus 40) de his decretalibus dixerit: Quisquis earum natales jam credit legitimos atque [authenticos, nugas vendere et fabulas censetur. Nimiopere tamen erraret is, qui ex hucdum relatis ad Romanorum Pontificum fraudem , vel dolum concluderet. Nulla enim hactenus vel exigui ponderis momenta, ab ullo erudito prolata sunt, ex quibus patesceret, decretales has ipsis Pontificibus Romanis extendendae potestatis suae gratia procusas esse **). Neque id asseri potest cum fundamento, quod Pontifices Romani merces has velut genuinas ecclesiasticae disciplinae regulas aut sacri Regiminis normam populis vi quadam imposuerint. Urserunt quidem Pontifices Romani speciatim vero Nicolaus I. Papa 41) decretalium receptionem, verum hoc nemini mirum videri debet, cum totus fere orbis Catholicus earundem usum faceret et epistolae tales in decretalibus reperiantur, quae antiquitate, materia, et scopo adeo se commendant, ut sinceritatem, et veritatem illarum tunc nullus in dubium vocaret. Quod vero scopum et consilium Pseudo-Isidor i attinet, de his durum est rectum facere judicium, variis , varia sentientibus. Non desunt, qui statuant, Pseudo-Isidorum decretalibus his summam et absolutam Romani Pontificis in universam Ecclesiam fundare voluisse potestatem, ideoque in pluribus decretalibus contineri , concilia provincialia sine consensu Pontificis celebrari haud posse, judicia Episcoporum, horum translationes de una sede ad aliam solius Pontificis esse etc: Alii vero contendunt scopum Auctoris 40) In sehol, ad can. Tona. IV. pag. 303. 41) Canon. 1. Dist XIX. apud Graiian. III. Hist. Eccl. 4
