Kelemen Imre: Institutiones juris privati Hungarici... Liber 3. De actionibus (Pestini, 1814) - 11.010d

Divisiones.

Variae, ac diversi generis Jurisdictiones in regno vigent, nam;

1- o Alia est Voluntaria, quae nulla existente, aut saltem ad disceptationem, et discussionem , nondum adducta controversia exercetur,* Alia Contentiosa, quae fervente soiuin contentione vim suam exerit. Discrepant hae multum inter se indole; Haec enim Territorialis est, nec ea Judex alibi, quam intra fines Suos defungi potest, a) Illa neque limitibus regni coarctatur, b) praeterea Voluntaria etiam in feriis, ipsis plane divinis, exerceri potest. Porro

2- 0 Voluntaria exercetur, vel Ex nobili Officio, si nemine quoque interpellante , praecise vi publici muneris, negotium expediendum sit, e. g. Tutoris datio , Corporis delicti inspectio etc. Vel síd Supplicationem , dum partes Jurisdictionis, solum aliquo poitulante, implentur,’ sic Teitamenta authenticantur, Litterae Procuratoriae, Plempotentiales, Fassiones , Te- ilimoniales super iNobilitate, Paupertate etc« expediuntur.

3- 0 Pro varietate negotiorum Jurisdictio est; Ecclesiastic«, Politica, Cameralism seu Oeconomica , Militarism Judiciariam eaque Civilis, Criminatis m Nobilitaris x Civicam Dominatis etc. Sed reliquas, velut ad Inftitut um noftrum minus pertinentes ftrictim tantum adtingendo , non tamen

a) S. Lad. 1, £.. c, 16. n;. 2-ae: 65. b) seasu 1729; 24.' §• 12.