Kelemen Imre: Institutiones juris privati Hungarici... Libri 2. De rebus. Vol.1. (Pestini, 1814) - 10.407b
a.) Leges omnes Praescriptioni malae fidei faventes per allatum Canonem abrogatae sunt, ergo ejusmodi Praescriptionem fundare nequeunt. Prob, ant. Conftitutio Generalis Concilii praevalet unius regni legibus, go. Confirmatur ex ipso Werbő- czio , qui Prol. tit. 9. pr. dicit: Statutum contra jus Canonicum----non valet - circa ea, - quae salutem animae respiciunt. Sed respondetur ad l-um et probationem: Praescriptionem noflram potissimum versari circa res temporales, ad quas Ecclesia nullam Jurisdictionem exercet, adeoque eatenus latas leges civiles nec abrogare potest, nec iis Conftitutio etiam Generalis Synodi praevalet. Werbő- czii autem propositio accipienda de iis Juris Sacri Decretis, quae directe, et principaliter, salutem, animae respiciunt, v. g. de doctrinae sinceritate, Sacramentorum adminiftratione , etc. Cuperem enim in materia Juftitiae casum aliquem mihi alTignari, in quo indirecte periculum peccati, et animae, non subversaretur; si itaque in omnibus adhaerendum sit legibus Canonicis, Civiles penitus inanes et e- vanidae reddentur. Recte proinde Werboczius ibidem subjungit: Circa Causas vero profanas ,/iatuta Civilia derogant Canonibus , et eos tollunt. ß.) Lex, quae sine peccato mortali observari nequit, nullius est roboris, atqui lex malae fide? praescriptionem suftinens est talis, go. Hac objectione flante, quid Canoniftae facient cum Capitulo \-mo de Sponsa duorum aut Cap. 6. Qui Cler. vel vovent, an sine peccato gravi, neglecta prima legitima Sponsa, possit quis aliam ducere; vel violato voto simplici Caftitatis , ad nuptias convolare? et tamen, in utroque casu, citatae leges canonicae matrimonium initum valere, observarique jubent. Ego sic exiftimo: dari actus non paucos, qui in fieri (quod ajunt) peccato non carent ; sed in facto , seu jam perfecti, firmi ftabilesque persistunt, et leges quoque ita disponentes juftas ac rationabiles elfe. In eorum numero Praescriptionem malae fidei jure referendam censeo. «y.) Attamen lex ejusmodi est manifefte impia , invitans ad peccandum , ad invadendas nempe res alienas, clandeftinas occupationes, fraudulentas, et morosas detentiones, sub spe complendae Praescriptionis, et obtinendi dominii. Enimvero tam---- 1023 —