Hittudományi Folyóirat 7. (1896)
Dr. Szentes Anzelm: Hitünk tulajdonairól
46 Szent Tamás következőleg nyilatkozik a hit természet- fölötti tulajdonságáról: 1 »Credere autem est super poten- tiam hominis naturalem, unde ex dono Dei provenit, secun- dum illud Apostoli ad Ephes. Gratia salvati estis per fidem, et hoc non ex vobis, Dei enim donum est. Homo ergo tene- tur credere secundum hoc, quod adiuvatur a Deo aliquis ad credendum.« Másutt igy szól: 1 2 »Cum ea, quae fidei sunt, supra hominis naturam sint, et illis assentiendo supra suam elevetur naturam; fidei assensum necesse est esse a Deo interius movente per gratiam, et non ex nobis.« Ezt aztán okoskodásában ismétli: »Quia cum homo assentiendo his, quae sunt fidei, elevetur supra naturam suam; oportet quod hoc insit ei ex supernaturali principio interius movente, quod est Deus. Et ideo fides quantum ad assensum, qui est principalis' actus fidei, est a Deo interius movente per gratiam.« A harmadik pontban igy világosítja meg az aka- rat és kegyelem viszonyát: »Credere quidem in voluntate credentium consistit; sed oportet, quod voluntas hominis praeparetur a Deo per gratiam, ad hoc quod elevetur in ea, quae sunt supra naturam.« Szent Tamás az okot is meg- mondja, miért kell a kegyelem minden hitbeli tényhez, midőn így szól: 3 »Ea, quae sunt ad finem, debent propor- tionari fini; unde cum finis vitae humanae ultimus sit supra facultatem naturae, et per consequens rationis, . . . oportet quod etiam illa, quae sunt ordinata ad finem illum, supra facultatem humanae naturae sint, et supra rationem.« Másutt pedig így: 4 »Actus perducentes ad finem oportet esse fini proportionates; nullus autem actus excedit pro- portionem activi principii, et ideo videmus in rebus natu- ralibus, quod nulla res potest perficere effectum per suam operationem, qui excedat virtutem activam . . . Vita autem aeterna est finis excedens proportionem naturae humanae, et ideo homo per sua naturalia non potest producere opera 1 Quodlib. II. art. 6. 2 2. 2. q. 6. a. 1. :i In 3. dist. 24. q. 1. a. 3. sol. 1. ad 3. * 1. 2. q. 109. a. 5.