Folia Theologica et Canonica 11. 33/25 (2022)

Ius canonicum

INSTITUTIONES SANCTORUM PATRUM Y CONSIDERATIO THEOLOGICA...221 QO / QOa JMVX1286.1-20 / JMVX2 289.14-290.33 De origine uero iuris restat dicendum. Sed quia ecclesiasticorum iurium aliud [quia ecclesiasticis iuris aliud est: QOa] naturale aliud scriptum aliud consuetudinarium dicitur [dicitur: deest QOa] quo tempore horum quodque ceperit merito queritur. Naturale ius quod in lege et euangelio continetur [in euangelio continetur et lege: QOa] quo prohibetur quisque [quodque: QOa] alii inferre quod sibi nolit [sibi uult: QOa] fleri et iubetur alii facere quod uult sibi fieri ab exordio rationalis [rationabilis: QOa] creature cepit et inter omnia primatum obtinuit. Nullo enim uariatur tempore sed immutabile permanet. Consuetudinis autem ius [uero ius: QOa] post naturalem legem exordium habuit ex quo homines in unum conuenientes ceperunt [conuenientes et habitantes ceperunt: QOa] simul habitare quod ex eo factum creditur tempore [credimus: QOa] ex quo Cain edificasse duitatem legitur. Quod cum propter hominum raritatem diluuio fere uideatur [fere uidebatur diluuio: QOa] exstinctum postea Nemroth tempore immutatum siue reparatum potius estimator cum ipse una cum aliis cepit alios opprimere alii propria imbecillitate eorum ceperunt ditioni esse subiecti. Vnde in Genesi de eo dicitur: ‘Cepit Nemroth esse robustus uenator ’i<d est> hominum oppressor atque (ac: QOa) exstinctor quos ad turrim edificandam allexit. Sed et scripte constitutionis origo ab institutionibus cepit quas dominus Moysi dedit dicens: ‘Cum tibi uenditus fuerit frater tuus hebreus aut hebrea et vi. annis seruierit tibi in vii. anno dimittes eum liberum et nequaquam uacuum abire patieris sed dabis illis [illis: deest QOa] uiaticum de gregibus de area et [et: deest QOa] de torculari tuo quibus dominus [dominus: deest QOa] deus tuus benedixerit tibi. Si autem noluerit egredi eo quod diligat te et domum tuam assumens subulam [subulam et: QOa] perforabis aurem eius in ianua domus tue et seruiet tibi usque in eternum. Ancille quoque similiter facies’ Hanc et alias diuinas constitutiones [institutiones diuinas: QOa] genti hebree Moyses primus omnium [primus hominum: QOa] sacris litteris explicauit. Esta reflexión sobre el origen del Derecho encadena frases tomadas de o ins­­piradas en D.l pr., D.5 pr., D.6 d.p.c.3 —con la cita de Gen 10, 9 y el comen­­tario de la glossa ordinaria que identificaron los Correctores rontani—, D.7 pr.41 y D.7 c.l. Aunque el autor dei mosaico se apoyó en el Decretum, ordenó las ideas de su maestro de una forma original. En efecto, las veinte primeras distinciones de la versión divulgada de la Concordia discordantium canonum desconocen la expresión ius ecclesiasticum42. Para el maestro cuya lección introductoria fue recogida en QO, ius ecclesiasticum es el objeto de su arte —distinto dei ius (ciuile) que ocupó a Gayo (Dig. 1.2.1) —, del que también trata la obra que comenta, y está dividido en tres partes —tres Derechos, natu­ral, escrito y consuetudinario—, cada una de las cuales comenzó en momentos distintos y sucesivos de la historia dei género humano: el origen del Derecho natural, que se encuentra en la ley y en el evangelio (D. 1 pr.), coincide con el origen de la criatura rációnál (D.5 pr.); el Derecho consuetudinario es poste­rior, porque su origen se sitúa en el inicio de la vida en sociedad y la edifica­­ción de las primeras ciudades, antes —Cain— y después —Nemroth— del diluvio (D.6 d.p.c.3); por último, el Derecho escrito se remonta a la época de Moisés, quien entregó al pueblo los libros de la ley (D.7 pr.-c. 1). En definitiva, 41 Mientras que en D.7 pr. Graciano copió las cuatro primeras palabras de Ex 21,2, el autor de QO prefirió Deut 15, 12-17. 42 Hablan de leges o constitutiones ecclesiasticas.

Next

/
Thumbnails
Contents