Folia Theologica et Canonica 5. 27/19 (2016)

IUS CANONICUM - José Miguel Viejo-Ximénez, La introducción al Tractatus Coniugii y la causa sobre la acusación de clérigos en la Discordantium canonum concordia de Schäftlarn

LA INTRODUCCIÓN TRACTATUS CONIUGI!... 153 que no se mencionan de manera directa en el supuesto de hecho de una ley, y que se resuelven después de sopesar diversas soluciones contrarias. La forma habitual, aunque no única, de una quaestio es la siguiente: formulación del su­puesto de hecho, proposición de una o más preguntas, que se responden me­diante un razonamiento elaborado según el esquema argumento a favor, argu­mento en contra y solución, y en el que los problemas más complejos a veces se resuelven mediante distinciones29. Se trata, en suma, de un ejercicio académico, originalmente oral, las quaestiones decretales, una subespecie de las quaestio- nes disputatae, que también se ponían por escrito y del que se conoce un buen número de colecciones30. QN es una quaestio singular. Entre QN y una de las colecciones de quaestio- nes más antiguas, las Quaestiones Stuttgardienses3', hay numerosas diferen­cias. En primer lugar, las 36 cuestiones del manuscrito de Stuttgart (QS) enun­cian el caso discutido y, a continuación, plantean siempre tres quaestiones, que salvo en las QS XXVII a XXXII, se introducen con estas u otras cláusulas simi- liares: «In hoc autem themate tres quaestiones formantur (...)» (Quaestio XI), «Thema tale est in quo tres formantur quaestiones (...)» (Quaestio XV), «In serie ista verborum tres quaestiones videntur posse formari» (Quaestio XXIV), o bien «Hic tria quaerentium» (Quaestio XXVI). La estructura y la terminolo­gia de estas quaestiones son similares al de las continuationes que abren los co­mentarios a las causas de la Summa Quoniam in omnibus que se atribuye a Pau- capalea32. Por su parte, QN enuncia el caso y, sin solución de continuidad, propone cuatro cuestiones. M Cf. Kuttner, S., Repertorium, 243, quien diferencia las quaestiones en sentido estricto de las Lehrfragen, cuyo sustrato es el contenido de una fuente normativa. 30 Cf. los estudios de Fransen, G., Les «Questions» des canonistes: Essai de dépouillement et de classement (I), in Traditio 12 (1956) 566-569. Les «Questiones» des canonistes (II), in Traditio 13 (1957) 481-501. Les «Questiones» des canonistes (III), in Traditio 19 (1963) 516-531. Les «Questiones» des canonistes (IV), in Traditio 20 ( 1964) 495-502. Deux collections de «questio­nes», in Traditio 21 (1965) 492-510. Le structure des «Questiones Disputatae» et leur classe­ment, in Traditio 23 (1967) 516-534. Cf. también Weigand, R., Quaestionen aus der Schule des Rolandus und Metellus, in Traditio 25 (1970) 517. Fransen, G., Les questions disputées dans les facultes de Droit, in Bazàn, E. et al. (ed.), Les questions disputées et les questions quodlibé- tiques dans les facultes de Theologie, de Droit et de Mediate (Typologie des sources du Moyen Ágé Occidental 44-45), Turnohout 1985. 223-277. Questions Barcinonenses breues, in BMCL 15 (1985) 31—49. Questions Aschaffenburgeneses, in BMCL 16 (1986) 71-86. Questionum fragmentum Sedunense, in BMCL 17 (1987) 65-75. Questiones Vindobonenses, in Castillo de Lara, R. I. (ed.), Studia in honorem eminentissimi cardinalis Alphosi M. Stickler (Studia et tex­tus históriáé iuris canonici 7), Roma 1992. 115-136. 31 Compuestas c. I 153 y editadas por Thaner, F. (ed.), Die Summa Magistri Rolandi, Innsbruck 1874.237-303. 32 Sobre las continuationes de la SQO cf. Viejo-Ximénez, J. M., Una composición, 434-435. Sob­re la noción de thema cf. Viejo-Ximénez, J. M., Cicerón y Graciano, in Folia Theologien et Ca­nonica 1 (2013) 191-214 (reimpr. BMCLM [20141 23-55) en especial notas 15,51 y 55.

Next

/
Thumbnails
Contents