Folia Theologica et Canonica 1. 23/15 (2012)
IUS CANONICUM - José Miguel Viejo-Ximénez, La Summa Quoniamin Omnibus de Paucapalea: una contribución a la Historia del Derecho Romano - Canónico en la Edad Media
186 JOSÉ MIGUEL VIEJO-XIMÉNEZ V. Alibi aliter Los glosadores, las colecciones de sentencias teológicas y los decretistas sumi- nistraron a P algunas citas del Corpus luris Civilis, asi como nociones de inspiráción romana. En el comentario de la C.2, hay tres paralelismo entre la SQO y la Sumina de arbitris de Búlgaro87. El primero se localiza en la explicación de C.2 pr.: Fuentes SQO, Cím 18467, föl. 87vab [Actor est qui persequitur aliquid principaliter dicens rem suam esse uel personam obligatam1 ad aliquid dandum uel faciendum. Sed et reus si intentione aduer- sarii fundata exeptionem opponit2 ut con- demnpationem effugiat actor intelligitur. (Agere enim is uidetur qui exceptione utitUr)Dig' ^ ^ J Bulgaks, Summa §4 [Accusator vocatus quasi adcausator quia ad causam vocat eum quem appellat. Reus a re qua petitur nuncupatus quia quamvis sceleris conscius non sit reus tamen dicitur quam- diu in iudicio pro re aliqua petitur.]0'"1-1815-7 [Iudex dictus quasi ius dicens populo sive quod iure disceptet. Iure autem disceptare est iuste iudicare: non est autem iudex si non est in eo justitia.]“®""-1815-6 Sed queritur quare actor siue accusator quare reus et iudex dicatur. Actor est qui persequitur aliquid principaliter dicens rem suam esse uel personam obligatam ad aliquid dandum uel faciendum. Sed reus petitione1 aduersarii approbata2 exeptionem opponat ut condempnationem effugiat actor intelligitur. Agere enim his' uidetur qui exceptione utitur. Accusator uocatus quasi adcausator quia ad causam uocat eum quem appellat. Reus a re qua appetitur nuncupatus4 quia quamuis sceleris conscius non sit reus tamen dicitur quamdiu inditio5 pro re aliqua petitur. Iudex dictus quia ius dictat6 populo siue quod iure disceptet. Iure autem disceptare est iuste uin- dicare7. Non est enim iudex si non est in eo iustitia. 1 obligatam] sibi obligatam Wunderlich 2 opponit] opponat Wunderlich ' petitione] si petitione Schulte 2 approbata] prolata Schulte 5 his] is Schulte 4 nuncupatus] nuncupatur Schulte 5 inditio] in iudicio Clmpc 4 dictat] dicat Clm“2 Schulte 7 uindicare] iudicare Schulte P construye un mosaico con très piezas que se localizan en la Summa del discipulo de Imerio y en las Etimologías de Isidore de Sevilla88. El párrafo corres87 Cf. la edición de Wahrmund, L. (ed.), Quellen zur Geschichte des römisch-kanonischen Processes im Mittelalter, 4/1. Innsbruck 1925: Excerpta legum edita a Bulgarino cuasidico (1-17) y la más antigua —y menos fiable— de Wunderlich, A. (ed.), Anecdota quae processum civilem spectant, Gottingae 1841 : Summa de arbitris a domino B. promulgata ( 13-26). 88 Hay que descartar la sugerencia de Schulte (von Schulte, F., Die Summe, 57, nota 4) respecto a un posible paralelismo entre la SQO y el Epitome exactibus regibus, pues la etimológia de la palabra reus que ofrece P coincide con la de Isidore de Sevilla. Cf. la noción de la Etimologías con