Circulares litterae dioecesanae anno 1937. ad clerum archidioecesis strigoniensis dimissae
VII.
VII Nr. 3160. Dismembra- tio archidioecesis. Venerabiles Fratres! Maesto cum animo dismembrationem archidioecesis nostrae antiquissimae annuntiamus. Perdidimus non solum notabilem partem territorii, magnanimitate protoregis nostri Sancti Stephani successorumque eius fundati, sed seiuncta quoque a nobis sunt pluries centena milia fidelium una cum pastoribus suis, quorum plurimi in Seminariis nostris fraterno in consortio Vobiscum educati erant. Deflenda insuper est separatio civitatum in historia patriae et archidioecesis celeberrimarum, quales sunt Tyrnavia, tempore dominationis Turearum sedes archiepiscoporum exsulum, dein Posonium, urbs coronationis regum apostolicorum et Érsekújvár, arx fundata et firmata munificentia praedecessorum Nostrorum amore patriae flagrantium. Iniquitas temporum hoc effecit, vel potius hominum Deo infensissimorum, qui versus finem belli animos civium et militum disturbantes ruinam patriae simulque archidioecesis adduxerunt. S. Sedes Apostolica a iuridice confirmando, quod isti effecerant et praesides regni nostri sollemni pacto ratum habere coacti erant, se abstinere amplius iam non poterat. Sed spes nobis relicta est conversione nostra ad Deum sortem archidioecesis nostrae quoque in melius mutatum iri consolatioque dolorem nostrum mitigat, quod fratres vi separati vinculo tamen caritatis uniti nobis manent. Constitutionem Apostolicam vero, quae inter caetera novos fines archidioecesis nostrae quoque determinat, in extenso hisce publicamus. PIUS EPISCOPUS servus servorum Dei ad perpetuam rei memoriam. Ad ecclesiastici regiminis incrementum utilitatemque maxime confert Dioeceses ita circumscribere, ut earum limites cum Statuum Civilium finibus apte congruant; exinde enim fideles cum proprio Ordinario expeditius et absque ulla difficultate quolibet tempore communicare valent. Quum vero post ultimas Europae Centralis vicissitudines nonnullae dioecesium partes in territorio diversorum Statuum finitimorum exstent, Nos, omnibus mature perpensis, certa scientia, suppleto, quatenus opus sit, quorum interest vel eorum qui sua interessé praesumant consensu, apostolicae potestatis plenitudine ea quae sequuntur statuimus ac decernimus: Territorium vulgo Vitoraz e dioeceis S- Hippolyti, ad quam hucusque pertinuit, dis— membretur atque dioecesi Budovicensi ad- nectatur. Item territorium Valtice ex archidioecesi Viennensi avellatur et dioecesi Brunensi ad- iungatur. Territorium tum dioecesis Rosnaviensis tum Cassoviensis, ad meridiem Reipublicae Cecoslovacae intra lines civiles Regni Hunga- rici iacens, ab ipsis dioecesibus dismembretur et in duas Administrationes Apostolicas, ad nutum Sanctae Sedis, interim constituatur. Territorium autem ad archidioecesim Strigoniensem pertinens atque constituens Administrationen! Apostolicam Tyrnaviensem ab eadem Archidioecesi seiungatur et, donec aliter provideatur, Administratio Apostolica ad nutum S. Sedis permaneat. Pariter pars őecoslovaca dioecesis Satma- riensis, quadraginta quinque paroecias continens, ab huius dioecesis territorio seiungatur, et, donec aliter provideatur, manere pergat sub Administratione Apostolica, uti nunc est. Cum de ecclesiastica finium circumscriptione ad septentrionem Reipublicae Cecoslovacae adhuc agatur, dispositiones suo tempore edicentur tum circa territorium Glacense, quod nunc sub archidioecesis Pragensis dicione exstat, tum circa territorium vulgo Kätscher nunc ad archidioecesim Olomucen- sem pertinens; quod duplex territorium in Germaniae finibus positum est. Item opportuno tempore ab hac Apostolica Sede statuetur de gemino territorio quod ad archidioecesim Vratislaviensem modo pertinens, intra fines Reipublicae Cecoslovacae situm est. Quod vero attinet ad hierarchicam ordinationem dioecesium Cassoviensis, Rosnaviensis et Scepusiensis, quae hucusque ad provinciam ecclesiasticam Agriensem suffraga- neae pertinuerunt, eas ab hac provincia distrahimus earumque Episcopos a metropo- litico iure Archiepiscopi Agriensis eximimus, atque decernimus, ut ipsae interim Apostolicae Sedi immediate subiiciantur. Item dioeceses Neosoliensem, Nitriensem, Mukačevensem et Presovensem suffraganeas hucusque metropolitanae Ecclesiae Strigonien- sis, ab hac provincia ecclesiastica separamus earumque Episcopos a metropolitico iure Archiepiscopi Strigoniensis subtrahimus eas- que Apostolicae Sedi immediate subiicimus. Quam primum fieri poterit Apostolica 7