Circulares literae dioecesanae anno 1913. ad clerum archidioecesis strigoniensis a Joanne Csernoch principe primate regni Hungariae et archiepiscopo dimissae

II.

in suo corpore Jesu Christi mortificationem nil aliud in deliciis habuere, quam omni cura studio et contentione catholicam fidem et doctrinam a solis ortu usque ad occasum cum plurimorum tormentorum periculo ipsiusque vitae discrimine propagare, rudes barbarosque populos ab errorum tenebris morumque feritate ad evangelicae veritatis lucem et civilis societatis cultum traducere, literas, disciplinas, artes excolere, teneras iuve- num mentes et cerea corda ad pietatem fingere sanisque doctrinis imbuere, captivis, aegrotantibus, morientibus cunctisque miseris, egenis, periclitantibus opportuna quaeque Christianae beneficentiae et providentiae subsidia amanter praebere.

Decori sane Vobis est, de talibus patrum Vestrorum gloriari posse meritis, sed baud minori Vobis sit incitamento, ut his ipsis virtutum tramitibus incedentes, tantam haereditatem, tantis praedecessorum Vestrorum partam sudoribus omni virium contentione conservare et augere conemini, ne dispersi patrimonii insimulari debeatis.

Aemulatores igitur meliorum charismatum effecti, nihil a suscepto declinantes instituto immo illustria patrum vestigia magis in dies prosequuti in ministerio salutis laborare bonumque Christi odorem ubique diffundere nunquam desistatis. Hac sola ratione obloquentium ora obstruetis autumantium institutum vitae monasticae indigentiis dierum nostrorum minus convenire nullumve existendi ius eidem competere. Enitamini, filii, ut per observationem ad amussim exactam triplicis evan- gelicorum consiliorum ligaminis, quo Vos Deo consecraveratis Optimo Maximo, item per salutares huius observantiae fructus ad oculos demonstretis veritatem verborum

Christi Domini divini horum consiliorum auctoris: „Coelum et terra transibunt, verba autem mea non praeteribunt.“ Inter multiplices, quae nunc temporis moventur vitae socialis convulsiones Vestrum est errantibus in densissimis tenebris quasi lumine praeire perque abnegationis Vestrae exemplum iter ad temporalem aeter- namque pacem ac beatitudinem monstrare.

Cum subsidia vestra clero meo praestita magni faciam, cum porro Christi militia ex sacerdotibus tam saecularibus quam regularibus conscripta eandem sub eodem Duce Chrfeto agat causam, lubens spero fore, ut omnibus pro negotio Dei militantibus unus sit spiritus, cor unum et anima una. „Cum enim unus omnium sit Dominus, una fides, unum baptisma: decet omnino, ut omnes qui eiusdem sunt corporis, unius etiam sint voluntatis et sicut fratres ad invicem vinculo charitatis sint adstricti.“1

Et cum plurimi Vestrum iuventuti adolescenti in scholis — ut dicitur — mediis instruendae et educandae dent operam, pro meo, quo in succrescentes hos Ecclesiae ac patriae surculos feror animo, facere non possum, quin eminentem hunc laborem tacito praeteream silentio. Nemo sane nostrum ignorat, quantam hae scholae in formandam vel transformandam vitam civilem ac religiosam exerere possint vim ac efficaciam. In iisdem enim cultiorum classium maxima pars formatur omnesque ex iis prodeunt, quibus tum Ecclesiae tum reipublicae munera creduntur, ad quos proin oculi omnium speculabundi diriguntur, quorum exempla facillimos nanciscuntur imitatores. Discipuli porro scholarum harum eius

1 Clementin. c. unie, de excess. Praelator.