Circulares litterae dioecesanae anno 1883 ad clerum archi-dioecesis strigoniensis a Joanne Cardinale Simor principe primate regni Hungariae et archi-episcopo dimissae
XV.
80 organi et aliorum instrumentorum harmoniae conjungi solet, ita institueretur, ut nihil profanum, nihil mundanum aut theatrale resonet. Quia vero abusus non cessaverunt, constituerat Marcellus II. Pontifex ab Ecclesiis cantus musicos et musica instrumenta penitus removeri sed Joannes Petrus Aloysius Praenestinus magister Capellae Basilicae Vaticanae musicos cantus in sacris Missarum solemnibus persolvendis composuit tam excellenti arte, ut ad pietatem et devotionem moverent: quos cum Pontifex, qui Missae interfuit, audiret, mutavit voluntatem, et a proposito, quod jam jam erat exequuturus, recessit, quemadmodum ex antiquis monumentis tradidit Andreas Adami in suis observationibus ad Capellam Pontificiam. ') — In Concilio Tridentino actum est de eliminanda musica ab Ecclesiis; sed cum ab Imperatore Eerdinando I. per suos legatos expositum fuisset, cantum musicum, seu figuratum, fidelium animis incitamento ad devotionem et pietatem esse : decretum, quod jam praeparatum fuerat, moderari placuit, sic prout legitur in Decreto de observandis et vitandis in celebratione Missae '-) cuius dispositio ad hoc objectum spectans, sic sonat : „Ab Ecclesiis vero musicas eas, ubi sive organo, sive cantu lascivum, aut impurum aliquid miscetur, — — — arceant, ut domus Dei vere domus orationis esse videatur, et dici possit.“ Quibus praemissis subnectitur ipsum Decretum : DECRETUM. Romanorum Pontificum sollicitudo, quemadmodum in reliquis quae ad Sacram Liturgiám pertinent, in eo etiam excelluit, quod ecclesiasticorum concentum, maxime vero Gregoriani cantus, decori atque uniformitati semper consuluerit. Quocirca, cum iuxta vota Sanctae Tridentinae Synodi, Pius IV Pontifex Maximus aliquot S. R. E. Cardinales reformationi liturgici cantus praefecisset, omnem hi curam adhibuere, ut cantus ciusmodi ad aptiorem simplicioremque formam reduceretur, et * ita ab omnibus divinae psalmodiae operam dantibus recipi adoptarique facile posset. Qua in re perficienda plurimum illos iuvit solers industria atque eximia peritia Magistri Ioannis Petri-Aloysii Praenestini, qui, iuxta recensitas prudentissimas normas, ita Romani Gradualis emendationem perfecit, ut simul proprios, ac genuinos Gregoriani cantus characteres in eo conservaret. Graduate Romanum ita emendatum atque reductum deinceps Paulus V Pontifex Maximus typis Mediceis Romae imprimi iussit, et Apostolicis Litteris in forma Brevis approbavit. Quo ex tempore in Pontifica Capella, atque in Patriarchalibus aliisque insignioribus Urbis Ecclesiis adhiberi illud coepit. Petri-Aloysii Praenestini aliquot discipuli coeptum ab eo opus, iubentibus Romanis Pontificibus, prosecuti erant. Aetate vero nostra, cum sa. me. Pius IX Pontifex Maximus Romanam liturgiám in omnibus fere Ecclesiis feliciter adoptatam cerneret, etiam in votis habuit quoad cantum liturgicum uniformitatem inducere. Idcirco per Sacram Rituum Congregationem peculiarem instituit Commissionem virorum ecclesiastici cantus apprime peritorum, qui sub eiusdem ductu, auspiciis et auctoritate Graduale Editionis Mediccae Pauli V iterum evulgarent, ceterasque partes, quae deerant eiusdem cantus, ad normam Gradualis perficerent. Huic voluntati ob') Ia praefat. histor. — •) Sess. 22.
