Circulares litterae dioecesanae anno 1877 ad clerum archi-dioecesis strigoniensis a Joanne Cardinale Simor principe primate regni Hungariae et archi-episcopo dimissae
VIII.
59 Cum hac lege duo componi absolute non possunt: sufficiens nempe pro cura spirituali fidelium et aliis Ecclesiae indigentiis numerus Sacerdotum, et horum debita ad munia sacerdotalia rite obeunda praeparatio. Spiritus enim ecclesiasticus, spiritus in specie vocationis in militari domo, in armorum strepitu, foveri ac conservari in regula nequit. Qui huius assertionis veritatem inficiatur, is indolem et fragilitatem humanae naturae non noscit, et prorsus ignorat, quam tenera, quantave cum sollicitudine fovenda planta sit dos, quam spiritum vocationis nominamus. Aeque creditu difficile est, ut Clericus, qui vi huius legis quinque vel saltim tribus annis militem induere debuit, arma tractavit, in exercitiisque ac servitiis militaribus transegit, deinceps libenter et optato cum fructu ad studia theologica incumbat. Sed ii, qui hanc legem tulerunt, ut quidam illorum sinceriores aperte fassi sunt, nec intenderunt aliud, quam Statum ecclesiasticum in Italia impossibilem reddere, sine quo cum Ecclesia stare non possit, recte Legumlatorum quidam legem hanc excidium fore Ecclesiae palam edixerunt, qua videlicet cor ejus transverberare volebant. Sanctissimus Dominus Noster cladem ab hoc fonte derivandam averruncaturus ab Ecclesia, ad Italiae Regem litteras dedit, a publicis etiam quibusdam ephemeridibus dein vulgatas, in quibus Regem in nomine suorum Majorum, in nomine porro suae familiae Sanctorum (plures enim ex illa Sanctos colit Ecclesia), in nomine ipsius Dei adjuravit et oravit, ne legem illam, sic comparatam, ut ex eadem excidium Cleri, imo, si fieri posset, Ecclesiae quoque promanet, approbaret, suaque sanctione roboraret. Christi Vicarius apud Italiae Regem suis cum precibus repulsam passus est, qui propositam sibi legem acceptavit, suaque sanctione munivit, cui legi similem in orbe terrarum frustra quaesieris praeter Bo- russiam, ibi quoque nonnisi tunc introductam, quando jam Catholicae Ecclesiae persecutio initium sumpsit, eiusque auctores ac fautores ad atrociora semper contra Catholicos, Sacerdotes imprimis et Episcopos emittenda decreta accendit. Legem hanc utrobique inspiravit odium in Clerum et Ecclesiam, maxime vero in Italia, et nequaquam, ut quibusdam proferre placuit, principium aequalitatis omnium civium coram lege. Ipsa illa de militandi obligatione sonans lex plures admittit exceptiones, non tamen quoad Clerum; et quaerere licet, quare a decantato aequalitatis principio recessum fuerit in lege aeque projectata, qua declaratur ac decernitur, Parochos, Canonicos, Episcopos in Oratores populi in Comitiis, aut in Communitatum administrandis negotiis eligi non posse, quia munus Oratoris sive Deputati populi cum munere Parochi, Canonici et Episcopi incompatibile est. Ecce quomodo mentita est iniquitas sibi! munus sacerdotale est cum munere Oratoris populi incompatibile, sed servitium militare cum munere pastoris animarum compatibile reputari debet. Manus, quae in SS. Missae Sacrificio Corpus et Sanguinem Christi elevat, benedicit, absolvit, et manus, quae sclopum ac tormentum tractat, versat, replet, explodit, et sanguinem hominum effundit, hae duae manus in uno eodemque homine Sacerdote et milite non sunt incompatibiles! 5. Direptio, venditio, et conversio in chartas sic dictas status vix non totius Patrimonii Ecclesiarum in Urbe Roma, et occupatis a. 1870 provinciis. „Subsecutae sunt, legimus in Allocutione, aliae injustae leges, quibus universum patrimonium, quod Ecclesia sacris diuturnis inviolabilibus titulis possidebat, magna ex parte fuit ereptum, substitutis eius loco, ac ex parte tantum exiguis reditibus, qui ancipitibus temporum vicibus et voluntati ac arbitrio publicae potestatis penitus subjiciuntur.“ In oculis rapacis Gubernii, quod, prius-