Circulares litterae dioecesanae anno 1872. ad clerum archi-dioecesis strigoniensis dimissae a principe primate regni Hungariae et archi-episcopo Joanne Simor

V.

45

dem Hugo a s. Victore considerans, exclamat: „Magna dignitas, mira potestas, excelsum et expavendum officium.“ *) Hoc enimvero est, quod prophetae oculis obversatum fuisse arbitror, dum Deum sic loquentem inducit: „Inebriabo animam sacerdotum pinguedine, et populus meus bonis meis adimplebitur. “2) Sacrificium Altaris centrum et focus est cultus divini publici, et quid mirum, omnes cultus divini partes, atque ipsum Officium divinum, ad quod obstringimur, ordinari ad Sacrificium, vel ut dignius praeparati ad celebranda tanta mysteria accedamus, sacris uberiori cum fructu operaturi, vel ut recedentes ab Altari perceptum e Sacrificio salutarem fructum studiosius custodiamus. Ipsum divinum Officium cum Sacrificio Missae junctim aestimandum et mente ad illud offerendum vel jam oblatum percurrendum est. Matutini, laudum, primae et tertiae horae officium praeparant ad Missae Sacrificium, ad sextam et nonam cum vesperis et completorio conservant et custodiunt reportatam e Sacrificio Sanctissimo gratiam. Ideo idem festum, idem vitae Christi mysterium cum eodem Evangelio, cum eadem collecta seu oratione celebratur et dicitur tam in Officio divino, quam in Missae Sacrificio. In Officio nocturno sive matutino mysterium festi explicatur, cor congruente affectu accenditur, voluntas secundum Ecclesiae intentionem conformatur. Sed negligat Sacerdos divinum Officium, ad Sacrificium sumendum non praeparatas accedet, judicium sibi manducans et bibens. Exsulet Officium, exsulabit a Sacerdote ecclesiasticus sensus, operabitur ad altare, velut automa- tica quaedam machina, quae opus quidem perficit, sed quod facit, non sentit, imo saepe ignorat. Exstincto sensu et sopito spiritu ecclesiastico, religio et pietas demum evanescant est necesse, et erit nomen sacerdotis inane, in corde sedem figet crimen immane, erit vocatio summa, vita autem ima, honor sublimis, vita deformis, deifica professio, illicita neglectio ac actio, habebitur in Ecclesia cathedra sublimior, conscientia autem tamquam aqua putrescens stagnabit humilior. °)

Officium divinum primis Ecclesiae saeculis longius fuit ac est hodie. Tunc omnes 150 psalmi quovis die recitabantur. A tempore S. Gregorii Magni per hebdomadam nonnisi omnes persplvuntur. Lectiones nocturnorum erant admodum longae; ideo sub lectione sedebatur, dum ad capitulum, quia breve est, consurgitur; a tempore S. Damasi selectae e sacra scriptura et breviores partes leguntur, ita ut decursu unius anni quilibet liber bibliorum saltim semel fundat fructus doctrinae. Instructio per episcopum, vel ejus auctoritate per clericum danda saepe, sicut sermo sacer, prolixior, acta martyrum quorumdam nimium fusa occurrebant; S. Gregorius VII-us auctor fuit, ut cuncta haec ad breviorem tenorem constringerentur, ut ita abbreviation Officium appellativo nomine „breviarium“ diceretur. Quasi breve orarium, quia brevior cursus Officii, quia bibliorum, doctrinae patrum, vitae sanctorum, librorum item, quorum moles grandis fuerat, antiphonarii, lectionarii, evangeliarii, hymnorum et canticorum breve compendium, quod et facile manibus tractari, et ad iter instar angeli comitis sumi, et quovis loco, brevi apparatu pie persolvi possit.

S. Pius V. pontifex, cultus divini, tamquam alter Esdras zelator, in sensu patrum Concilii Tridentini, formae Officii divini stabilitatem tribuit, quia sublata et prohibita omni arbitraria mutatione, bulla, anno 1568 edita, quae ad initium breviarii legitur, Officia divina secundum breviarium a se editum persolvi jussit, iis solum Ecclesiis usum sui breviarii permittens, quae formam breviarii stabilem, et ab edita bulla 200 retro annis antiquiorem

1) Specui, de myst. Eccl. T. 3. edit. Migne. — 2) Jerem. 31, 14. — 3) cf. S. Bern, de Consid. 1. 2.

5