Circulares litterae dioecesanae anno 1872. ad clerum archi-dioecesis strigoniensis dimissae a principe primate regni Hungariae et archi-episcopo Joanne Simor

Constitutio Domatica prima de Ecclesia Christi

148

nime episcopalem, seu eiusdem naturae cum potestate Episcoporum. Ita Eybel *): „Una, inquit, haec praerogativa, supplendi scilicet aliorum negligentiae totam Primatus Ecclesiastici vim contineri, hortationibus et exemplis unitati conservandae consulendi.“ Et ^Pontifices nil posse in aliena dioecesi praeterquam extraordinario casu.“ Porro memoratus Tam b urinusi) 2): „Spiritualis potestas, et jurisdictio Primatus S. Sedis non debet confundi cum potestate episcopali. Si Primatus esset unum idemque cum potestate episcopali, observamus, legitima conclusione sequeretur, Papam esse episcopum universalem et unicum, quoniam potestas Primatus extenditur super universam Ecclesiam.“ Et iterum: „Primatus non est jurisdictio episcopalis in quavis dioecesi.“

c) Potestatem Romani Pontificis esse quidem superiorem potestatem super singulos Episcopos, sed non super simul sumptos, quoniam Primatus non dat Pontifici niis jus corpus Episcoporum repraesentandi, i. e. nomine Ecclesiae, secundum eius decreta et secundum eius spiritum, atque eius auctoritate agendi. Ita Tamburinus. 3) Deinde non defuerunt, nec desunt, praecipue inter Orientales unitos, qui Unionem cum Romano Pontifice habendam,- ad unitatem fidei restringunt itá, ut obedientia Romano Pontifici nonnisi in iis, quae ad fidem et mores, nequaquam autem etiam in iis, quae ad disciplinam et regimen Ecclesiae pertinent, debeatur. Quae nostris diebus inter Armenos unitos in Oriente tanta cum animositate et scandalo fervent dissidia, eadem ab hac erronea multorum Armenorum opinione potissimum repetenda sunt, qui Sanctae Sedi Apostolicae in regimine Ecclesiae obedientiam detrectant, Patriarcham legitime constitutum repellunt, et relabi in Schisma non exhorrescunt.

d) Auctoritatem Concilii Generalis esse superiorem auctoritate Summi Pontificis. Hinc licere a judiciis Pontificis appellare ad Concilium Generale. Id docet Tamburinus4), cui Gallicani Systematis patroni plene consentiunt. „Nemo est, scribit Elias Du Pin 5), qui non intelligat, illum supremam habere potestatem, qui potestatem ipsam habet secun - dum originem et virtutem; eum vero potestatem non habere supremam, qui tantum potestatem habeat, ab alio sibi commissam quoad usum. Patet autem ex dictis, potestatem ecclesiasticam esse penes Ecclesiam, Romanum autem Pontificem, caeterosque Praelatos eam accipere ab Ecclesia quoad usum tantum; non ergo Summus Pontifex habet potestatem in universam Ecclesiam, licet habeat in universa Ecclesia: sed viceversa Ecclesia potestatem

habet in Pontificem. —-------Cum ergo Ecclesiae potestas sit superior potestate Papae ;

c

um Ecclesia leges dicere possit Papae; cum Ecclesia possit auferre a Papa jurisdictionem, quam ipsi commisit: nemo dubitare potest, quin haec omnia fieri possint a Concilio Generali ipsam repraesentante. Et Fleury, quamvis sententia haec: „licere appellare a Papa ad Concilium Generale,4 a Pio II.6) dein Sixto IV. et Julio II. nec non in Bulla Coenae7)* damnata esset, nec ille hoc ignoraret, tamen 8) disserens de sic dictis libertatibus Ecclesiae Gallicanae, „ Credimus, inquit, licere appellare a Papa ad futurum Concilium, non obstantibus Bullis Pii II, et Julii II, qui hoc interdixerunt.“

Exstiterunt alii, qui quidem admittunt potiores partes supremae potestatis Romano Pontifici, non tamen eius plenitudinem concedunt, contra Concilii Lugdunensis n,

i) >n 1. „Quid est Papa?“ — 2) op. cit. — 3) I. cit — 4) I. cit. — 5) de antiqnit. discipl. eccl. diasert.

6. 5- Í ■ — S) Bulla „Execrabilis." — 7) Artic. 2. — 8) in libro, Nouv. Opusc. Parisiis 1807.