Circulares 1850-1864, Joannes bapt. Scitovszky de Nagykér, Archi-episcopus Strigoniensis, Regni Hungariae Primas
1861
Venerabili Clero Arehi-Dioecesis Nostrae Strigoniensis Salutem in Domino et paternam Benedictionem! Nr. 22. 1861. Consilium regium Locumtenentiale hungaricum in Rescripto, e sessione 20-a Octobris anni curr. celebrata, Nr. 61917. ad me dimisso acerbe queritur, in dies latius serpentem insubordinationis et anarchiae spiritum, decursu evoluti anni, ipsarum adeo scholarum limina penetrasse adeo, quod superinspectio earumdem, si non impossibilis, saltem multum difficilis reddita fuerit. Ad tristem lumc, et in sequelis suis plurimum damnosum rerum statum efficaciter tollendum, atque rectum ordinem, debitam dependentiam et superinspectio- nem restabiliendam, e mente etiam dicti politici Regni Dicasterii, inomisse necessarium est, ut Inspectores Directoresque scholarum elementarium, huc intellectis etiam Praeparandiarum Institutis, moribus alumnorum non minus ac Docentum strictissime invigilent; lectionem librorum, principia bono status et societatis adversa, irreligionem item ac subversionem spirantia continentium omnimode impediant, Docentes principia idmodi Ecclesiae et statui perniciosa, utpotc quae moralitatem et felicitatem integrae generationis funestum in modum subvertunt et periclitantur, spargentes, aut libros insani idmodi argumenti communicantes districtim commoneant, vigili oculo prosequantur, relapsos vero, omni respectu seposito, dioecesano huic Officio denuncient, Consilio regio pro dimissione abhinc proponendos, cum tolerari nullatenus possit, ut, qui alios ad iustitiam erudire deberent, charis parentum, Ecclesiae et status pignoribus, curae et institutioni suae creditis, pravitatis exempla suppeditent. Quare scholarum Inspectores tam locales, quam districtuales eo inviantur, ut scholas curae suae creditas frequentius invisant, conversationem Docentum et scholarium attentione sua comitentur, omnemque negligentiam et disordinem congruis monitis et dispositionibus tollere adnitantur, firmiter persuasi, zelum idmodi suum, levandae rei scholari salubriter impensum, abs antelato Regni Dicasterio in condignam recognitionem et reflexionem sumendum esse, Occasione hac reflectuntur iidem scholarum Inspectores, ut eo quoque omni cum prudentia et energia intendant, ne proles scholae capaces a frequentanda institutione ullo sub praetextu abstrahantur; quem in finem, ad exigentiam memorati Rescripti expediens erit a) consignationem scholarium utriusque sexus, occoepto hoc anno scholastico inscriptorum, una cum numero prolium scholae capacium, dioecesano huic Officio fine promotionis indilate exhibere. Dicti scholarum luspectores dispiciant porro: lium scholares requisitis 1 ibris provisi omnino sint ? quo sic ca, quae in scholis audiverunt, domi repetant, memoriae mandent, et assignata sibi pensa ediscendo, in familiae etiam circulo utiles cognitiones disseminent; num porro Docentes libris praescriptis rite utantur ita, ut horas institutioni' dicatas non nuda dumtaxat libri scholaris lectione pessumdent, verum reflexionibus necessariis, debita praeparatione pracconceptis comitentur, eo cetero- quin subintellecto, subsidiarios libros occasione institutionis abs Docentibus adhiberi posse. Elenchum librorum pro scholis elementaribus labii hungarici, loco altiore ope Intimati sub 21-a Octobris a. curr, Nr, 61916, editi praescriptorum, quibus species catechismorum et historiae biblicae, decreto synodi provincialis Strigoniensis 1858-0 acceptatae adiacent, distinctum sub *7 folium comprehendit, Docentibus quoque Vestris ea cum diserta declaratione communicandum, quod ab iisdem sub gravi responsionis onere recedere, aut scholaribus alios immanuare, vel denique eosdem ductu alterius generis librorum examinare districtim vetetur. Pretium eorumdem publica auctoritate defixum levare nulli prorsus et nullo sub praetextu licet, quive id attentarent, extemplo denuncientnr. Elenchus librorum scholasticorum alterius labii suo tempore publicabitur. Catechismorum et historiae biblicae exemplaria, in Agentia societatis S, Stephani Pestin i, aut apud bibliopolam eiusdem II arti e ben ibidem, reliquorum vero librorum Budae, in typographeo Universitatis hungaricae, aut apud bibliopolam P f e i f f e r acquiri possunt. Denique ratione systematis adusque in institutione vigentis, quod et porro Nr. 3957. Scholarum Inspectores m o r i- bus Docentum it scholarium invigilent ; elenchum prae- icrip torum 1 i- jrorum Docentibus communicent; borro a) consignatio nem prolium frequentantium b) planum s t u d i o r um ex- libeant et c) gra- paminain re scholari exponant.
