Circulares 1850-1864, Joannes bapt. Scitovszky de Nagykér, Archi-episcopus Strigoniensis, Regni Hungariae Primas

1858

'* r

Nr. 2757.

S. R. E, TIT. S. CRUCIS IN HIERUSALEM PRESBYTER CARDINALIS

DEI ET APOSTOLICAE SEDIS GRATIA ARCHI-EPISCOPUS METROPOLITANAE ECCLESIAE STRI- GONIENSIS, SANCTAE SEDIS APOSTOLICAE LEGATUS NATUS, ORDINUM RELIGIOSORUM PER ECCLESIASTICAS PROVINCIAS STRIGONLENSEM, COLOCENSEM, AGRIENSEM ET ZAGRABIENSEM VISITATOR ET DELEGATUS APOSTOLICUS, INCLYTI REGNI HUNGÁRIÁÉ PRINCEPS PRIMAS, SUMMUS ET SECRETARIES CANCELLARIUS, INSIGNIS ORDINIS S. STEPHANI REGIS APOSTOLICI PRAELATUS ET MAGNAE CRUCIS EQUES, S. C. ET R. APOSTOLICAE MAJESTATIS ACTUALIS INTIMUS CONSILIARIUS, AA. LL. ET PHIL. NEC NON SS. THEOL. DOCTOR, ETC. ETC.

Honorabili Clero Arelii-Dioeeesis Nostrae Strigoniensis Salutem in Domino!

iLb incunabulis Ecclesiae Christi manifestandae veritatis catholicae securissimum reputabatur medium celebratio Conciliorum. Jam sancti Apostoli ad componendam primam controversiam, de observantia legalium inter fideles exortam, convenerunt videre de verbo, de veritate et in plenitudine potestatis enunciare: „Visum est Spiritui Sancto et Nobis“ — Idipsum totius retro antiquitatis monumenta loquuntur, dum referunt, quovis- aevo celebrationem Synodorum lydium illum lapidem, fuisse, quo veritas fidei a scoriis incredulorum repurgata simplicitati et rectitudini pristinae restitui, morumque puritas e sentina vitiorum erepta super candelabrum collocari possit. Hoc unius supra viginti Oecumenicae, centenarumque particularium per quasvis orbis chri- stiani provincias habitarum Synodorum acta testantur. „Nulla pene res disciplinae ab Ecclesia Christi magis depulit mores, quam Sacerdotum negligentia, qui ad corrigendos mores Synodum facere negligunt“ suspirat Benedictus XIV. (de Syn. Dioec, 1. 1« cap, 2.)

In Synodis enim „de capite et membris, de fide et pietate, de religione et cultu divino, de moribus et disciplina, de rebus omnibus ad bene christianeque vivendum commodis, vel necessariis tractatur, atque statuitur.“ Cone, Pro v. Colo ni ense An. 1 549. Quare merito earum frequens coactio a SS, Canonibus praescripta, a S. Synodo Trid. (Sess, 24, c, 2, de Ref.) praecepta, nec non ab omnibus pene summis Ecclesiae Capitibus, Pontificibus, et moderno Ecclesiam Christi gloriose gubernante Pio IX. plus simplici vice commendata, imo Concordati Articulo IV. demandata.

Nec in Ecclesia Patriae nostrae, sive nutantis consolidandae, sive collapsae disciplinae erigendae alia usitata fuit methodus, quam celebratio Synodorum; hoc medio a sanctissimis institutis devii mores, si in gregem dominicum irrepserunt, corrigebantur — hac methodo religioni sanctitas, legibus vigor, ordini sacerdotali publica existimatio conciliabatur. Percurrantur furtivo licet oculo annales Ecclesiae nostrae, signanter: P. Caroli Péterffy, Sacra Concilia Ecclesiae Hungaricae — aut C. Ignatii a Batthyán, Episcopi Transsylvaniensis Leges Ecclesiasticae Regni Hungáriáé — et evidens erit, quod in quovis fidei periculo, morum colluvie, quaestionum involutione, ad Synodos, tamquam heroicum quoddam morbi remedium, arreptum fuerit refugium.

Tantorum motivorum pondere iam a decadibus annorum Noster quoque animus incessanter impellebatur, ut visis de anno in annum evidentioribus in profunda